Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2022 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR del. Joanna Krzyżanowska

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2022 r. w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa N. J.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki N. J. 30.000 zł (trzydzieści tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego 486,80 zł (czterysta osiemdziesiąt sześć złotych i osiemdziesiąt groszy) tytułem stosunkowego rozliczenia kosztów;

4.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Słupsku

- od powódki N. J. 3.939,18 zł (trzy tysiące dziewięćset trzydzieści dziewięć złotych i osiemnaście groszy);

- od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. 1688,22 zł (tysiąc sześćset osiemdziesiąt osiem złotych i dwadzieścia dwa grosze);

tytułem kosztów wynagrodzenia biegłych niepokrytych zaliczką oraz tytułem nieuiszczonej opłaty od rozszerzonego powództwa.

Sygn. akt I C 1731/19

UZASADNIENIE

Powódka, N. J. , pozwem wniesionym w dniu 26 lipca 2018 r. domagała się zasądzenia od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 40.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek wypadku z 1 sierpnia 1998 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 kwietnia do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pismem wniesionym w dniu 11 września 2019 r. powódka, w związku z treścią sporządzonej w sprawie opinii biegłego neurologa, rozszerzyła powództwo o dodatkową kwotę 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia, domagając się zasądzenia łącznie kwoty 100.000 zł, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 40.000 zł od dnia 28 kwietnia 2018 r do dnia zapłaty, a od kwoty 60.000 zł od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty (k.126-127).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany przyznał, że likwidował następstwa szkody, jakiej powódka doznała w wyniku zdarzenia z 1 sierpnia 1998 r. Podniósł, że w jego ocenie wypłacona powódce kwota zadośćuczynienia w wysokości ponad 20 minimalnych wynagrodzeń za pracę rekompensuje doznaną przez powódkę krzywdę. Wskazał, że nie można pomijać, że powódka wystąpiła z żądaniem zadośćuczynienia po upływie prawie 20 lat od zaistnienia zdarzenia. Największe cierpienia fizyczne i psychiczne miały miejsce po wypadku i przed wypłatą zadośćuczynienia, zaś w późniejszym czasie nie zaszły nowe okoliczności uzasadniające jego zwiększenie. Pozwany zakwestionował nadto datę, od której powódka domaga się odsetek.

Ustosunkowując się do pisma powódki zawierającego rozszerzenie powództwa, pozwany, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów

procesu. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że od momentu wytoczenia powództwa nie zmieniło się nic, co uzasadniałoby zwiększenie zadośćuczynienia określonego w pozwie (k.144).

Na rozprawie w dniu 9 maja 2022 r. pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia objętego rozszerzonym powództwem (k. 339).

Do zamknięcia rozprawy strony konsekwentnie podtrzymywały zajęte w sprawie stanowiska. (k.343-343v. i k. 344-344v.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 sierpnia 1998 r. w miejscowości M. kierujący samochodem osobowym S. W. utracił kontrolę nad pojazdem i uderzył w drzewo. W wyniku przedmiotowego zdarzenia pasażerka pojazdu N. J. doznała poważnych obrażeń głowy, w tym mózgu.

okoliczność bezsporna

Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał pokrzywdzonej decyzją z 22 grudnia 1998 r. kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

okoliczność bezsporna

Bezpośrednio po wypadku powódka w stanie nieprzytomnym została przyjęta do Szpitala w O.. Jej stan określono jako bardzo ciężki. Następnie przekazana została do Szpitala w P. na (...) gdzie leczona była zachowawczo i farmakologicznie. W dniu 18 sierpnia 1998 r. N. J., nadal w stanie nieprzytomnym, wypisana została do szpitala w S.. Po odzyskaniu świadomości nie rozpoznawała członków rodziny. Rozpoczęto dalsze leczenie i rehabilitację. Poszkodowana na nowo musiała uczyć się wykonywania podstawowych czynności takich jak mówienie, chodzenie, trzymanie przedmiotów. Ze szpitala w S. wypisana została 4 września 1998 r. Po wypisaniu ze szpitala była leczona ambulatoryjnie w Poradni (...) i przez wiele miesięcy rehabilitowana w warunkach domowych. Pozostawała również pod opieką Poradni P.-Pedagogicznej.

( dowód: przesłuchanie powódki N. J. k. 339-341, zeznania świadka M. J. k. 95v.-96v. dokumentacja medyczna k. 12-56, orzeczenia kwalifikacyjne k. 59-64)

W wyniku wypadku z dnia 1 sierpnia 1998 r. N. J. doznała ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego ze stłuczeniem płata skroniowego lewego i złamaniem kości skroniowej lewej (łuski kości skroniowej). Efektem tego urazu były problemy motoryczne (niedowład połowiczny prawostronny). U pokrzywdzonej wystąpiły ograniczenia w możliwościach nauki szkolnej co zmusiło ją do uczestniczenia w indywidualnym toku nauczania przez okres 2 lat szkolnych ( rok 1998/1999 oraz 1999/2000). Biorąc pod uwagę stan dziewczynki w momencie wypisu ze szpitala, wymagała ona pomocy osób trzecich przez 5 miesięcy. N. J. odczuwa do dnia dzisiejszego skutki wypadku w postaci deficytu piramidowego prawostronnego, napadowych bólów głowy. Konieczne jest systematyczne leczenie w Poradni N.. Rozpoznana u niej encefalopatia pourazowa z bólami głowy i śladowym deficytem piramidowym prawostronnym skutkuje 30% uszczerbkiem na zdrowiu, natomiast uszkodzenia kości sklepienia podstawy czaszki skutkują 5 % uszczerbkiem na zdrowiu. Obecny stan zdrowia N. J. jest stabilny. Nieznaczne deficyty w zakresie ruchu, są typowymi neurologicznymi objawami encefalopatii pourazowej. Objawy są utrwalone i nie rokują poprawy.

( dowód: opinia biegłego sadowego z zakresu neurologii J. M. k.114-116)

Na skutek wypadku z 1 sierpnia 1998 r. N. J. doznała: urazu - stłuczenia głowy ze złamaniem kości skroniowej lewej powodujący; urazu - stłuczenia głowy ze stłuczeniem mózgu; potłuczenia ogólnego. W chwili obecnej następstwem tych obrażeń są: stan po leczeniu zachowawczym urazu - stłuczenia głowy ze złamaniem kości skroniowej lewej; stan po leczeniu zachowawczym urazu - stłuczenia głowy ze stłuczeniem mózgu; wystąpienie nieznacznego niedowładu połowiczego prawostronnego jako następstwa urazu mózgu; stan po leczeniu zachowawczym potłuczenia ogólnego. Schorzenia te skutkują łącznie 45% trwałym uszczerbkiem na zdrowiu, przy czym jest to uszczerbek łącznie z uszczerbkiem określonym przez biegłego neurologa. W okresie powypadkowym po wypisaniu ze szpitala do domu N. J. wymagała stałej opieki jako dziecko. Sam uraz jak i okres bezpośrednio po nim i dalszy okres leczenia w ciągu kilku kilkunastu dni i dalszych wiązały się z dolegliwościami bólowymi i cierpieniem pokrzywdzonej o początkowo znacznym, a następnie o mniejszym natężeniu. Obecnie zakres doznanych obrażeń, pod względem chirurgicznym, ortopedycznym i traumatologicznym, ma negatywny wpływ na dalsze funkcjonowanie organizmu powódki. Przebyty uraz pozostawił następstwa, które powodują dolegliwości oraz w sposób zauważalny wpływają negatywnie na dalszą aktywność życiową oraz ogólną sprawność organizmu poszkodowanej. Następstwa powypadkowe mają charakter utrwalony i nieodwracalny. Pierwotna struktura anatomiczna dotkniętych urazami narządów została trwale naruszona wskutek urazów. Leczenie N. J. w zakresie doznanych urazów w trakcie wypadku było skuteczne, uzyskano stosunkowo dobry efekt terapeutyczny. Zostało ono zakończone z pozostawieniem trwałych następstw i trwałego uszczerbku na zdrowiu. Dalsze leczenie nie jest potrzebne i nie zmieni istniejącego stanu zdrowia pokrzywdzonej w zakresie przebytych urazów. Stan jej zdrowia w zakresie doznanych urazów nie ulegnie pogorszeniu, niemniej skutki wypadku będzie odczuwać do końca życia. N. J. nie wymaga opieki osób trzecich.

( dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii ogólnej, (...) k. 172-185, opinia uzupełniająca k.209-223)

N. J. wymagała z przyczyn psychologicznych, tj. z powodu obniżonych funkcji poznawczych i regresu umiejętności szkolnych, pomocy innych osób w nauce - dodatkowe zajęcia, korepetycje, indywidualny tok nauczania. Trwało to przez cały czas nauki szkolnej tj. do zdania matury. Na skutek wypadku z dnia 1 sierpnia 1998 r. nastąpił u niej regres umiejętności szkolnych i funkcji poznawczych. Obniżeniu uległy pamięć, koncentracja uwagi, myślenie logiczne, zdolność dokonywania analizy i syntezy wzrokowej. Pełnej sprawności funkcji poznawczych pokrzywdzona nie odzyskała do chwili obecnej. Poziom jej funkcjonowania intelektualnego mieści się w normie (poniżej przeciętnej).

( dowód: opinia sądowo psychologiczna A. W. k. 261-267; opinia sądowo-psychologiczna uzupełniająca k.291-294)

Na skutek wypadku z 1 sierpnia 1998 r. nie wystąpiły u N. J. ze strony laryngologicznej uszkodzenia skutkujące uszczerbkiem na zdrowiu. Zgłaszane przez nią skargi na upośledzenie powypadkowe słuchu ucha prawego oraz częste krwawienia z nosa i bóle głowy nie znajdują racjonalnego potwierdzenia w dokumentacji z leczenia laryngologicznego jak i z licznych, obiektywnych badań TK i (...) głowy, które wykazują szczelinę złamania w obrębie łuski kości skroniowej, bez uszkodzeń piramidy kości skroniowej, w której jest anatomiczne miejsce narządu słuchu i równowagi.

( dowód: opinia biegłego otolaryngologa M. K. k. 295-297, wyniki badań powódki k. 298)

W dacie wypadku N. J. miała 11 lat. Do wypadku doszło w trakcie podróży w góry. Pokrzywdzona nie pamięta okoliczności zdarzenia. Przed wypadkiem była pogodną, otwartą dziewczynką. Nie miała kłopotów z nauką, była lubiana przez kolegów i koleżanki z klasy. Po wypadku była smutna i przygnębiona. Doświadczała złego traktowania przez rówieśników. Była wyśmiewana i przezywana, nie akceptowano jej. N. J. ukończyła szkołę podstawową, gimnazjum i technikum z indywidualnym tokiem nauczania. Zdała maturę. Podjęła studia na kierunku zarządzanie zasobami ludzkimi i je ukończyła. Następnie podjęła zatrudnienie. Początkowo pracowała na produkcji, obecnie pracuje w dziale marketingu. Obecnie jest mężatką, ma dziecko. Odczuwa uciski i bóle głowy 2-3 razy w tygodniu, z tego powodu kontynuuje leczenie neurologiczne. Rehabilituje się w warunkach domowych – ćwiczy rękę, przysiady, gimnastykuje się. Czuje obawy przed jazdą pojazdami. Do pracy chodzi pieszo, rzadko jeździ autobusami, a samochodem jedynie gdy kierowcą jej mąż.

( dowód: zeznania świadka M. J. k. 95v.-96v., przesłuchanie powódki N. J. k. 339-341)

Pismem z 30 marca 2018 r. powódka odwołała się od decyzji pozwanego przyznającej na jej rzecz kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia, domagając się z tego tytułu wypłaty kwoty 250.00 zł. Zakład ubezpieczeń pismem z 27 kwietnia 2018 r. odmówił wypłaty dalszej kwoty zadośćuczynienia, wskazując, że kwota zadośćuczynienia wypłacona na rzecz pokrzywdzonej w latach poprzednich miała inną wartość nabywczą niż obecnie, nieporównywalną z dzisiejszą i zużyta została w czasie gdy stanowiła inną wartość pieniądza.

(dowód: odwołanie z 30 marca 2018 r. k. 345-347, pismo z 27 kwietnia 2018 r. k. 69-70)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie częściowo.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy. Ich autentyczność nie była przez strony kwestionowana. Sąd oparł się też na zeznaniach świadka M. J., jako że były spójne i logiczne. Za wiarygodne sąd uznał także przesłuchanie powódki. Nadto podstawę ustaleń faktycznych stanowiły opinie biegłych sądowych. Opinie te zostały sporządzone przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę i doświadczenie zawodowe. Sąd uznał, je za pełne, jasne i spójne. Opinia biegłego z zakresu chirurgii ogólnej, (...), jak i opinia biegłej psycholog A. W. po uzupełnieniu o opinie uzupełniające nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Wskazać tu należy, że zarzuty pozwanego do opinii biegłego A. B. sprowadzały się w istocie do kwestii przepisów, które biegły zastosował przy określaniu procentowego uszczerbku na zdrowiu powódki. Okoliczność ta nie ma jednakże istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia. Przepisy, na podstawie których ustalany jest uszczerbek na zdrowiu, pomagają jedynie zobrazować, jak znaczne są następstwa danego zdarzenia dla zdrowia poszkodowanego. Istotne jest natomiast, że biegły ustalił, jakie są następstwa wypadku, czy mają one charakter trwały, jakie są rokowania.

Powódka domagała się ostateczne zapłaty kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Podstawę prawną roszczenia powódki stanowił przepis art. 445 § 1 k.c. zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, wywołanego czynem niedozwolonym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady. Podstawowymi spornymi kwestiami w niniejszym procesie były natomiast wysokość należnego powódce zadośćuczynienia i przedawnienie roszczenia objętego rozszerzonym powództwem.

Sąd nie uwzględnił podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia roszczenia o zapłatę dodatkowej kwoty 60.000 zł. Sąd podziela bowiem tę linię orzeczniczą, zgodnie z którą pozew o zadośćuczynienie/odszkodowanie przerywa bieg przedawnienia także dla kwoty, o jaką poszkodowany podwyższył swoje żądanie w trakcie procesu wskutek ustaleń dotyczących wysokości szkody (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 15 grudnia 2021 r. ( (...) 1/21, LEX); nr z 6 października 2016 r. ((...), LEX nr (...)); z 13 grudnia 2012 r. ((...), LEX nr (...)); z 6 kwietnia 2011 r. ((...), LEX) nr (...)/09.). Przywołać tu należy także wyrok Sądu Apelacyjnego z G. z 9 lipca 2015 r. (...) (L.), gdzie sąd wskazał, że „Rozszerzenie powództwa co do wysokości w okresie przekraczającym okres lat 3 od zakończenia leczenia nie jest wystąpieniem z nowym, dodatkowym roszczeniem, a jedynie rozszerzeniem roszczenia już zgłoszonego, w oparciu o nowe okoliczności (ujawnione przez biegłych sądowych) w ramach tej samej podstawy faktycznej – wadliwie przeprowadzonego leczenia. Już zatem pierwotnie zgłoszone żądanie powoda miało skutek przerywający bieg przedawnienia całości tak ujmowanego roszczenia.”. W niniejszej sprawie powódka pismem datowanym na 10 września 2019 r. (nadanym 11 września 2019 r.), rozszerzyła powództwo o kwotę 60.000 zł po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii i ustaleniu przez tego biegłego 35% trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki. Zmiana wysokości żądania nastąpiła w granicach podstawy faktycznej wskazanej w pozwie. W konsekwencji należało uznać, że roszczenie zgłoszone w tym piśmie nie jest przedawnione, gdyż nie jest nowym roszczeniem, a roszczeniem już zgłoszonym w pozwie, zaś ustalenie jego wysokości wymagało wiedzy specjalnej, której powódka na etapie formułowania żądania pozwu nie posiadała.

Oceniając żądanie zadośćuczynienia co do wysokości Sąd miał na uwadze, że przepis art. 455 § 1 k.c. wskazując, że suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia powinna być odpowiednia, nie precyzuje zasad ustalania jej wysokości. Bacząc jednak na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia, nie ulega wątpliwości, że o wysokości tej każdorazowo decydować będzie rozmiar krzywdy doznanej przez poszkodowanego. Niedający się wymierzyć ściśle charakter krzywdy sprawia, że ustalenie jej rozmiaru, a tym samym i wysokości zadośćuczynienia, zależy od oceny sądu, która powinna uwzględniać całokształt okoliczności takich jak przykładowo: wiek poszkodowanego, czas trwania cierpień, ich intensywność, rodzaj odniesionych obrażeń, wpływ na dalsze życie poszkodowanego, nieodwracalność skutków, poczucie bezradności, brak możliwości korzystania z określonych aktywności, konsekwencje w życiu osobistym i społecznym, konieczność pomocy ze strony najbliższych w czynnościach życiowych.

Sąd podzielił pogląd pozwanego, że ocena wypłaconej na etapie przedsądowym kwoty zadośćuczynienia winna uwzględniać realia okresu, w którym likwidowana była szkoda, jak i upływ czasu. Stąd też sąd dokonał waloryzacji wypłaconej powódce kwoty przy zastosowaniu wskaźnika średniego przeciętnego wynagrodzenia z 1998 r. wynoszącego 1239,49 zł i ustalił, że otrzymana przez powódkę kwota 10.000 zł odpowiadała wówczas wartości 8,07 przeciętnych wynagrodzeń. Biorąc pod uwagę wysokość przeciętnego wynagrodzenia w dacie orzekania tj. 6156,25 zł, sąd uznał, że kwota otrzymana przez powódkę w 1998 r. aktualnie odpowiada kwocie około 50.000 zł (dokładnie 49.678,92 zł).

Mając na uwadze powyższe rozważania, w ocenie sądu, pozwany ubezpieczyciel nieprawidłowo ocenił rozmiar szkody niemajątkowej powódki.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze, że zakres cierpień fizycznych i psychicznych powódki związanych z wypadkiem jakiemu uległa, a poddanych ocenie biegłych lekarzy neurologa oraz chirurgii ogólnej, ortopedii i traumatologii był znaczny. Odnosi się to zarówno do stopnia tych cierpień, ich intensywności, czasu trwania, nieodwracalności części tych następstw, perspektyw na przyszłość przy uwzględnieniu że w dacie zdarzenia powódka miała zaledwie 11 lat. Cierpienia fizyczne i psychiczne są nieodłączną częścią leczenia i rehabilitacji, ograniczeń w życiu codziennym, uzależnienia od pomocy innym. W przypadku powódki potęgowane były one także nietolerancją jej osoby przez rówieśników. Odrzucenie przez grupę rówieśniczą jest trudne dla każdego dziecka, a w szczególności, gdy ma miejsce na skutek obrażeń doznanych w wyniku wypadku. Niewątpliwie też na skutek doznanych urazów, doszło u powódki do obniżenia jakości jej życia, które w pewnych aspektach nie uległo i nie ulegnie poprawie, na co szczegółowo wskazywali w swych opiniach wyżej wskazani biegli sądowi, jak i co wynika z opinii biegłej psycholog. Kierując się powyższym, sąd uznał, że odpowiednim zadośćuczynieniem byłaby kwota 80.000 zł. i zasądził na rzecz powódki różnicę między kwotą ustalonego zadośćuczynienia (80.000 zł) a wartością kwoty wypłaconej z tego tytułu w postępowaniu likwidacyjnym ( 50.000 zł) tj. kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia (punkt 1 sentencji).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od daty wydania wyroku. W zakresie początkowej daty naliczania odsetek, Sąd uznał, że w okolicznościach niniejszej sprawy, dopiero w dacie wyrokowania przez sąd było możliwe ostateczne ustalenie rozmiaru krzywdy doznanej przez powódkę, a w konsekwencji wysokości należnego jej zadośćuczynienia. Stąd roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu zadośćuczynienia stało się wymagalne w dacie wyrokowania przez sąd i dlatego od tej daty sąd zasądził wskazane odsetki od dodatkowo zasądzonej części zadośćuczynienia.

W pozostałym zakresie, tj. w zakresie zadośćuczynienia ponad zasądzoną kwotę, sąd powództwo oddalił jako niezasadne, o czym orzekł w pkt II sentencji wyroku. Sąd miał tu na względzie, że odczuwane i akcentowane przez powódkę dolegliwości natury laryngologicznej nie są skutkiem obrażeń doznanych w wyniku zdarzenia z 1 sierpnia 1998 r. Sąd nie mógł przy tym pominąć, że pomimo trudności, powódka ukończyła edukację – zdała maturę, ukończyła studia, pracuje. Prowadzi ustabilizowane życie zawodowe i osobiste. Nie wymaga opieki osób trzecich i uciążliwej rehabilitacji czy leczenia. Stan zdrowia powódki jest stabilny. Rokowania na przyszłość są dla powódki pomyślne. Nie musi obawiać się dalszych, negatywnych skutków zdarzenia z sierpnia 1998 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z zasadą stosunkowego rozdziału kosztów. Powódka wygrała sprawę w 30 %, zaś pozwany w 70 %. Powódka poniosła koszty procesu w łącznej wysokości 6817 zł, na które to składały się opłata od pozwu - 2.000 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika – 3.600 zł i zaliczka na wydatki – 1200 zł. Pozwany natomiast poniósł koszty w wysokości 3617 zł z czego 17 zł to opłata skarbowa od pełnomocnictwa, a 3600 zł wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika. Suma kosztów w niniejszej sprawie wyniosła więc 10.434 zł (6817 zł +3617 zł). Z tego 70% czyli 7.303,80 zł powinna ponieść powódka. Skoro zaś do tej pory poniosła koszty w wysokości 6817 zł, dopłaca 486,80 zł. W konsekwencji na rzecz pozwanego należało zasądzić od powódki 486,80 zł (punkt 3 sentencji).

W punkcie 4 wyroku sąd orzekł o wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztach sądowych obejmujących opłatę od rozszerzonego powództwa - 3000 zł i wydatki na opinie biegłych w części niepokrytej zaliczką – 2627,40 zł, nakazując ich ściągnięcie od stron w zakresie w jakim przegrały niniejszy spór (art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).