I C 246/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Słupsku z 2013-03-06
Sygn. I C 246/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 marca 2013 r.
Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSO Małgorzata Banaś |
Protokolant: |
sekr. sądowy Małgorzata Bugiel |
po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2013 r. w Słupsku
na rozprawie
sprawy z powództwa A. K.
przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w C.
o zapłatę
1. oddala powództwo;
2. nie obciąża powoda kosztami procesu.
Na oryginale właściwy podpis
Sygnatura akt IC 246/12
UZASADNIENIE
Powód A. K. w pozwie z którym wystąpił do Sądu Okręgowego w Słupsku w dniu 23 lipca 2012r. domagał się zasądzenia od Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C. kwoty 1.000.000zł z tytułu zadośćuczynienia za cierpienia psychiczne, fizyczne i krzywdę jakiej doznał na skutek pobicia go przez innych współwięźniów w czasie odbywania przez niego kary pozbawienia wolności na terenie Zakładu Karnego w C. co miała miejsce w lipcu 2006r. i co w konsekwencji doprowadziło do pogorszenia się jego stanu zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego. Powód zarzucił także pozwanemu, iż nie zapewnił mu właściwej opieki medycznej.
Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa jako całkowicie bezzasadnego, i jednocześnie zgłosił zarzut przedawnienia roszczeń powoda bowiem w jego ocenie trzyletni termin do ich dochodzenia upłynął w lipcu 2009r. skoro zdarzenie z którym powód wiąże powstanie szkody miało miejsce 11 lipca 2006r.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny;
Powód przebywał w placówce penitencjarnej – Zakładzie Karnym w C. od 26 czerwca 2006r. do 7 listopada 2006r. natomiast w jednostkach więziennictwa w wyniku pozbawienia wolności przebywał w tym czasie do marca 2007r.
(bezsporne)
W dniu 11 lipca 2006r. na obiekcie sportowym Zakładu Karnego w C. doszło do bójki pomiędzy osadzonymi której uczestnikiem był między innymi powód A. K.. W wyniku niezwłocznie podjętych na polecenie zastępcy dyrektora jednostki czynności wyjaśniających dotyczących okoliczności pobicia powoda ustalono, iż przyczyną takiego zachowania współwięźniów było prowokacyjne zachowanie skazanego A. K. wobec osadzonych należących do podkultury przestępczej. Trzem uczestnikom zajścia w tym powodowi wymierzono kary dyscyplinarne.
W Prokuraturze Rejonowej w Człuchowie w okresie od września do października 2008r. toczyło się postępowanie z doniesienia A. K. w sprawie jego pobicia. Pokrzywdzony domagał się również rozstrzygnięcia o odpowiedzialności karnej dyrektora zakładu karnego, który jego zdaniem nie dopełnił obowiązków nie podejmując żadnych działań w związku z tym zdarzeniem.
Postanowieniem z dnia 17 października 2008r. wydanym w sprawie Ds.662/08, a następnie z dnia 19 listopada 2008r. w sprawie Ds.999/08 Prokuratura Rejonowa w Człuchowie odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie pobicia A. K. przez dwóch innych osadzonych oraz w sprawie niedopełnienia obowiązków przez dyrektora Zakładu Karnego w C. poprzez niepodjęcie działań w związku z jego pobiciem w dniu 11 lipca 2006r. wobec braku znamion czyny zabronionego.
( dowód; dokumenty z akt sprawy PR w C. sygn.DS 662/08 i Ds.999/08)
Sąd zważył
Powód w uzasadnieniu swojego powództwa twierdził, iż w wyniku działań i zaniechań pozwanego w okresie odbywania przez niego kary pozbawienia wolności, na skutek nie zapewnienia mu właściwych warunków bezpieczeństwa został dotkliwie pobity przez innych osadzonych z tytułu czego doznał szkody, a w wyniku zaniedbań związanych z zakresem świadczonych na jego rzecz usług medycznych doznał uszczerbku w postaci rozstroju zdrowia.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do najdalej idącego zarzutu strony pozwanej tj. do zgłoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia stwierdzić należało, iż w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy zarzut ten w pełni zasługiwał na uwzględnienie, a tym samym determinował ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie.
Roszczenia powoda oparte zostały na art.445 i 448 k.c. Przepisy te stanowią podstawę do przyznania poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Rzeczą powoda było nie tylko wykazanie przesłanek odpowiedzialności deliktowej, w tym zawinionego zachowania się strony pozwanej jako zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy, oraz związku przyczynowego między tym zachowaniem a szkodą, ale również wobec zgłoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia, iż roszczenia jego nie uległy przedawnieniu .
Powód obowiązkowi temu nie sprostał.
Roszczenia powoda oparte na przywołanych powyżej przepisach kodeksu cywilnego są roszczenia majątkowymi i jako takie ulegają przedawnieniu, a do przedawnienia stosuje się przepis art.442§1 kc. w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 10 lutego 2007r. o zmianie ustawy Kodeks Cywilny (Dz.U.Nr 80,poz.538), normujący przedawnienie roszczeń z czynów niedozwolonych. Powołany przepis stanowił, ze roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym przedawnia się z upływem lat trzech od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. W pełni zgadzając się z utrwalonym w orzecznictwie kierunkiem wykładni art.442 kc , iż „właściwą chwilą dla określenia 3 letniego biegu przedawnienia jest moment dowiedzenia się o szkodzie, gdy poszkodowany zdaje sobie sprawę z ujemnych następstw zdarzenia wskazujących na fakt powstania szkody”, Sąd dokonał ustaleń w tym zakresie.
Z treści zeznań powoda A. K. w sposób nie budzący żadnych wątpliwości i korespondujący z dokumentacją z okresu jego pobytu w Zakładzie Karnym w C. wynika, że o fakcie doznania szkody oraz pogorszenia się w wyniku tego stanu jego zdrowia na skutek „rzekomych” zaniedbań funkcjonariuszy pozwanego, powód powziął on wiedzę już w trakcie pobytu w tej jednostce, podobnie jak wiedzę o rozmiarze „rzekomego” uszczerbku na zdrowiu z tego tytułu czyli w 2006 roku. Nie może być usprawiedliwieniem dla opieszałości w dochodzeniu roszczeń, fakt braku wiedzy o możliwości wystąpienia przeciwko pozwanej jednostce Skarbu Państwa z powództwem odszkodowawczym. Za bezzasadne Sąd uznał również twierdzenia powoda, że oczekiwanie na zakończenie postępowań karnych spowodowało zwłokę w wytoczeniu niniejszego powództwa. W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie powzięcie wiadomości co do osoby zobowiązanej do naprawienia szkody nie może być utożsamiane z momentem, w którym poszkodowany - tak jak w przypadku powoda - w innym postępowaniu sądowym (karnym), znajduje potwierdzenie swojego wcześniejszego przekonania, że rozstrój zdrowia i związana z tym utrata możliwości zarobkowych była następstwem bezprawnych działań pozwanego.
Do rozpoczęciu biegu przedawnienia wystarczającą przesłanką jest świadomość doznanej szkody (krzywdy). Analogiczne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 11 lutego 1963r. OSNCP 1964 poz.66, stanowiącej zasadę prawną, przyjmując, że „ przesłanka wiadomości o szkodzie zostaje zrealizowana już w tej chwili, w której poszkodowany wie o istnienie szkody, gdy ma świadomość faktu powstania szkody”
W ocenie Sądu niewątpliwie zatem 3-letni termin przedawnienia rozpoczął swój bieg co najmniej z momentem opuszczenia przez powoda pozwanego zakładu karnego tj. w listopadzie 2006r. a już najpóźniej w listopadzie 2008r. kiedy to otrzymał postanowienie Prokuratury Rejonowej w Człuchowie o umorzeniu śledztwa w sprawie pobicia go przez dwóch innych osadzonych z uwagi na brak znamion czynu zabronionego (vide; k.59 akt ds.662/08). Pozew wniesiony został 23 lipca (...). a więc ze znacznym przekroczeniem terminu do dochodzenia tego rodzaju roszczeń.
Powód nie wskazał żadnych szczególnych okoliczności pozwalających na nieuwzględnienie zarzutu przedawnienia roszczenia. W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie żadne szczególne okoliczności, o których jest mowa w art.5 kc nie zachodzą.
Zgodnie z art. 6 k.c . ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zaznaczyć należy, iż przepis ten jest normą o charakterze iuris cogentis, a więc bezwzględnie obowiązującą, przesądzającą w określonych sytuacjach o sposobie wyrokowania sądu w postaci oddalenia powództwa.
Zgodnie z wymaganiami rzetelnego procesu pozwany miał zapewnioną realną możliwość przedstawienia swoich racji, wykazując zaś brak troski o własne interesy winien liczyć się z następstwami z takiej postawy wynikającymi.
Pozytywna ocena zarzutu podniesionego przez pozwanego i przyjęcie, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu, czyniło w konsekwencji zbędnym dokonywanie dalszych ustaleń faktycznych, w szczególności przeprowadzanie dalszych dowodów i merytoryczne odnoszenie się do treści zgłoszonego roszczenia.
Mając powyższe na względzie Sąd oddalił powództwo.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art.102 k.p.c. mając na względzie sytuację majątkową powoda. W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, sytuacja powoda nie uległa zmianie w stosunku do początkowej fazy procesu i nadal zachodzi tego rodzaju szczególny wypadek uzasadniający zastosowanie art.102 k.p.c.
Na oryginale właściwy podpis.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Słupsku
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Banaś
Data wytworzenia informacji: