Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Małgorzata Banaś
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Elżbieta Drozd

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2019 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa K. O.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę i rentę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki K. O. kwotę 25.987,83 zł (dwadzieścia pięć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt siedem złotych i 83/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.04.2017 roku do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie co do kwoty 88.721,54 zł;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  nie obciąża powódki kosztami postępowania pozwanego;

5.  zasądza od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Słupsku na rzecz radcy prawnej K. S. (1) kwotę 7.200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) powiększoną o należny podatek od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu;

6.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Słupsku kwotę 793,51 zł (siedemset dziewięćdziesiąt trzy złote i 51/100) tytułem zwrotu części kosztów sądowych nie obciążając pozostałymi;

7.  nie obciąża powódki kosztami sądowymi, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt IC 189/16

UZASADNIENIE

Powódka K. O. w pozwie skierowanym do Sądu Okręgowego w Słupsku w dniu 18 maja 2016r. wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 164.344,13 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu w oparciu o treść art. 444 § 2 k.c. z czego;

1)  87.094,13 zł tytułem renty wyrównawczej.

2)  77.250,00 zł tytułem odszkodowania.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania powódka wskazała, że na kwotę dochodzonego roszczenia składają się utracone dochody w okresie od 2009 – 2015, oraz w następnych 19 latach, a także wydatki jakie była i będzie zmuszona ponosić przez najbliższe lata swojego życia przy założeniu dożycia przez nią 83 lat, bo taka jest obecnie średnia długość życia kobiet w Polsce.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna V. (...) w W.,

wniósł w pierwszej kolejności o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. albowiem sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami została już prawomocnie osądzona,

ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie pozwu o oddalenie powództwa, wywodząc w uzasadnieniu swojego stanowiska, iż powódka w oparciu o dotychczas zgromadzony i przedstawiony materiał dowodowy nie wykazała zarówno szkody uzasadniającej roszczenie z art. 444 § 1 kodeksu cywilnego ani szkody polegającej na utracie zdolności do pracy zarobkowej, tym samym jej żądania należy uznać za bezzasadne i zupełnie nieudowodnione.

Nadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia zgłoszonego roszczenia.

Obie strony wnosiły o zasądzenie od strony przeciwnej na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 9 listopada 2016r. powódka przedstawiła kolejne pisemne wyliczanie swoich roszczeń odwołując się do załączonych do pisma rachunków. W swojej argumentacji na uzasadnienie stanowiska była nieudolna i nieporadna, ale prezentowała postawę roszczeniową przekonana o swoich racjach.

Pismem procesowym z dnia 31 marca 2017r. pełnomocnik powódki ustanowiony z urzędu ostatecznie sprecyzował stanowisko wnosząc o zasądzenie;

1)  kwoty 75 622,46 zł tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanej pisma w tym przedmiocie do dnia zapłaty, oraz

2)  renty w kwocie 672,17 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 maja 2016r. płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności każdej z rat za poszczególne miesiące do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie tj. co do kwoty 88.721,54 zł pozew został cofnięty.

W uzasadnieniu zmodyfikowane stanowiska powódka wskazała, że dochodzi od pozwanego odszkodowania łącznie z trzech tytułów, i tak 1) z tytułu kosztów leczenia, 2) z tytułu przyszłych kosztów leczenia, 3) z tytułu utraconych korzyści do dnia 30.04.2016r.

1) Odszkodowanie z tytułu poniesionych kosztów leczenia obejmuje koszty leków poniesione przez powódkę od dnia wypadku do dnia wniesienia pozwu oraz koszty badań i wizyt lekarskich. Miesięczny koszt, jaki powódka ponosi na ich zakup wynosi 146,86 zł. Z uwagi na powyższe odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów, jakie powódka poniosła na zakup leków w okresie od 1.02.2009r. do 30.04.2016r. ( 75 miesięcy) wynosi więc 11.014,50 zł.

W ramach odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów na badania medyczne i wizyty lekarskie powódka domaga się natomiast kwoty 1.509 zł. Jest to kwota, którą wydatkowała ona na badania zlecone jej przez lekarzy po wypadku.

2) Przyszłe koszty leczenia, to koszty zabiegów plastycznych twarzy powódki. W wyniku wypadku, któremu powódka uległa 14.01.2009r., doznała ona poważnych obrażeń twarzoczaszki w postaci złamania kompleksu nosowo- szczękowego oraz ran tłuczonych twarzy. Powstałe obrażenia oraz przebyte zaraz po wypadku niezbędne zabiegi chirurgiczne spowodowały powstanie bardzo widocznej blizny na twarzy powódki w okolicach ust i nosa. Powódka czuje się oszpecona, co naraża ją na ciągły dyskomfort i zaniżone poczucie własnej wartości. W październiku 2016r. powódka była ze swoim problemem na konsultacji w Klinice (...) Sp. z o.o. (...) w W., gdzie zaproponowano jej dokonanie zabiegów na łączną kwotę 16 500 zł.

3) Utracone korzyści to różnica pomiędzy dochodami uzyskiwanymi przez powódkę po zaistnieniu zdarzenia szkodzącego, a dochodami, jakie uzyskiwałaby ona gdyby do takiego zdarzenia nie doszło. Na odszkodowanie dochodzone przez powódkę z tego tytułu składają się następujące należności:

1.  kwota 17 833,72 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2009r.

2.  kwota 16.159,52 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2010r.

3.  kwota 8 604,55 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2011r.

4.  kwota 6 611,07 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2013r.

5.  kwota 10 607,82 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2014r.

6.  kwota 8 992,32 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2015r.

7.  kwota 2 997,44 zł stanowiąca zarobek utracony przez powódkę w 2016r. wyliczony do dnia 30.04.2016 r.

Łącznie 71.806,44 zł.

Podsumowując, łączna kwota odszkodowania należnego powódce z opisanych powyżej trzech tytułów wynosi 100.829,94 zł. Powódka wzięła jednak pod uwagę fakt ustalenia przez Sąd Okręgowy w Słupsku w wyroku z dnia 2.06.2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...), przyczynienia się jej do rozmiarów doznanej szkody w związku z wypadkiem z dnia 14.01.2009 r. w 25 %, w związku z czym w niniejszym postępowaniu żąda od pozwanego 75 % należnego jej odszkodowania w wysokości 75.622,46 zł.

W związku z wypadkiem, któremu powódka uległa w dniu 14.01.2009r., zwiększeniu uległy jej potrzeby w zakresie ponoszenia kosztów zakupu leków. Średnio w skali miesiąca koszt ten wynosi 146,86 zł. Poza zwiększeniem się potrzeb, wypadek spowodował u powódki także utratę zdolności do pracy zarobkowej. Przy jej wyliczaniu powódka wzięła pod uwagę zarobki utracone w roku poprzedzającym żądanie renty tj. w roku 2015. Żądanie renty z obydwu tytułów obejmuje łącznie kwotę 896,22 zł miesięcznie, przy czym po uwzględnieniu przyczynienia do rozmiarów doznanej szkody żąda ona od pozwanego renty na przyszłość w wysokości 672,17 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na treść zmodyfikowanego powództwa pozwany (...) Spółka Akcyjna V. (...) w W. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, kwestionując roszczenie pozwu co do zasady, jak i wysokości, wskazując, iż argumentacja przedstawiona we wniesionej odpowiedzi na pozew, oraz dalszych pismach procesowych pozostaje aktualna na obecnym etapie postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny;

W dniu 14 stycznia 2009 roku w S. przy ul. (...) doszło do wypadku komunikacyjnego. Kierujący samochodem ciężarowym marki I., nr rej. (...) Ł. M., nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym na drodze publicznej w ten sposób, że wyjeżdżając z drogi podporządkowanej, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu samochodowi osobowemu marki V. (...), nr rej. (...), którym kierowała powódka K. O., w wyniku czego doszło do zderzenia obu tych pojazdów, gdzie pokrzywdzona K. O. doznała obrażeń w postaci złamania kompleksu nosowo szczękowego, ran tłuczonych twarzy, stłuczenia klatki piersiowej i kończyn dolnych, obrzęku tkanek miękkich twarzy, stłuczenia klatki piersiowej i kończyn dolnych, obrzęku tkanek miękkich twarzy, wylewu podspojówkowego oka prawego, podbiegnięć krwawych twarzy, szyi, tułowia i kończyn dolnych, naruszające prawidłowe funkcjonowanie narządów ciała na okres powyżej 7 dni.

Odpowiedzialność za szkody wynikłe z powyższego zdarzenia ponosi pozwany, u którego pojazd kierowany przez sprawcę był objęty ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej.

W czasie zdarzenia K. O. nie miała zapiętych pasów bezpieczeństwa.

Bezsporne

W 2012r. powódka wystąpiła przeciwko pozwanemu do Sądu Okręgowego w Słupsku z pozwem o zapłatę kwoty 385.255 zł z czego kwoty 380.000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 5.255 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty dojazdu, leczenia, opieki i zniszczonej odzieży. W uzasadnieniu tak zgłoszonego powództwa powódka wskazała, iż w wyniku wypadku komunikacyjnego zawinionego przez osobę, która posiadała polisę ubezpieczenia OC w pozwanym Towarzystwie (...), doznała szeregu obrażeń, których skutki odczuwa do dnia dzisiejszego w życiu prywatnym i zawodowym.

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 43.039,63 zł, ustalił odpowiedzialność pozwanego za dalsze ewentualne skutki wypadku, do którego doszło z udziałem powódki w dniu 14 stycznia 2009 r. przy ustaleniu, iż powódka przyczyniła się do rozmiarów doznanej szkody w związku z tym wypadkiem w 25% i oddalił powództwo w pozostałej części. Dokonując ustaleń w zakresie rozmiaru i trwałości doznanych przez K. O. obrażeń w wyniku wypadku z dnia 14 stycznia 2009 roku Sąd oparł się na dostarczonej dokumentacji medycznej oraz na opiniach biegłych neurologa, neurochirurga, otolaryngologa i psychiatry. Najistotniejszy jednak wpływ na ustalenie wysokości kwoty zadośćuczynienia miały negatywne skutki wypadku w sferze psychicznej, które powódka odczuwa i które wywołały u niej 10 % uszczerbek na zdrowiu. Negatywnym następstwem zdarzenia jak wskazał Sąd w uzasadnieniu jest niskie poczucie wartości powódki związane z deformacją nosa i blizną przynosową na twarzy. Mimo, że jest to subiektywne poczucie oszpecenia, to w ocenie powódki są to daleko idące obrażenia, powodujące znaczne obniżenie obrazu własnej atrakcyjności zewnętrznej. Lęk przed jazdą samochodem ogranicza zdolność do przemieszczana się, co wpływa też na życie towarzyskie. Bez wątpienia w sytuacji kiedy powódka przed wypadkiem często chętnie prowadziła samochód stanowi to dla niej obecnie znaczne ograniczenie. Z tych też względów. Sąd uznał, że adekwatną do doznanych przez powódkę cierpień psychicznych i fizycznych, jest kwota zadośćuczynienia w wysokości 90.000 zł. W związku z ustalonym przyczynieniem się powódki do zwiększenia zakresu szkody, kwotę tę Sąd pomniejszył o 25% tj. do kwoty 67.500 zł. Następnie od tej kwoty odjął kwotę zadośćuczynienia wypłaconą powódce przez pozwanego tj. 20.000 zł i kwotę 5.000 zł przyznaną powódce w postępowaniu karnym tytułem nawiązki. Z tytułu żądania odszkodowania na które złożyły się koszty leczenia koszty dojazdów do placówek medycznych, koszty zniszczonej odzieży, koszty opieki Sąd zasądził kwotę 539,63 zł.

W wyniku wywiedzionej od wydanego przez Sąd I instancji wyroku, apelacji obu stron Sąd Apelacyjny w Gdańsku zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powódki dalszą kwotę 30.000 zł z tytułu zadośćuczynienia. W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy przy rozpoznaniu sprawy, dostrzegł zarówno skutki o charakterze stricte medycznym, jak również konsekwencje zdarzenia wpływające na aktualne życie poszkodowanej, przy uwzględnieniu jej funkcjonowania sprzed zdarzenia, to jednak zbyt mało uwagi Sąd poświęcił tym aspektom, które wiążą się z aktualnym funkcjonowaniem powódki. Jej życie bowiem zmieniło się znacznie wskutek przedmiotowego zdarzenia. Na szczególną uwagę zasługuje trauma związana z wypadkiem, a więc lęki powódki związane z ruchem drogowym, prowadzeniem samochodu.

Dowód; odpis wyroku SO w Słupsku z uzasadnieniem k. 60-79, wyrok SA w Gdańsku z uzasadnieniem k. 80-111

.

Przed wypadkiem powódka prowadziła na własny rachunek działalność gospodarcza w postaci kwiaciarni zlokalizowanej w centrum U. vis a’ vis kościoła w okolicach cmentarza komunalnego. Ponadto była ona właścicielem gospodarstwa rolnego położonego w gminie G. Św. M. w województwie (...) o łącznej powierzchni 2,97 ha. Należące do niej grunty rolne stanowiły grunty (...) klasy, na których uprawiane było pszenżyto ozime.

Dowód; zaświadczenie z Urzędu Gminy S. z dnia 16.03.2017r. k. 246, zaświadczenie nr (...)o wielkości gospodarstwa rolnego z dnia 20.10.2009r. k. 247, dokumentacja z (...) Biuro Powiatowe w Ł. k. 173.

Z tytułu prowadzonej kwiaciarni w 2008r. powódka osiągnęła dochód w wysokości 10.386 zł przy czym usługi świadczyła tylko przez 6 miesięcy. W kwietniu 2008r. powódka doznała lekkiego udaru mózgu, wskutek czego przebywała ona na zwolnieniu lekarskim przez okres 2 miesięcy. Ponadto pod koniec sierpnia 2008r. powódka udała się w odwiedziny do rodziny w Ł. i jej okolicach, które w jej zamiarze miały trwać kilka dni, lecz wskutek zbiegu nieszczęśliwych okoliczności wróciła stamtąd dopiero w okolicach grudnia 2008r. Po powrocie powódka uprzątnęła pozostałości w kwiaciarni i przygotowała ją do ponownej działalności.

Dowód; informacja o przychodach podatnika k. 248-250, wywiad ubezpieczeniowy z dnia 4.08.2009r. k. 251-252, zeznania powódki k.584 w zw. z k. 155-156, k. 302.

W dniu 14 stycznia 2009r. powódka uległa wypadkowi drogowemu. Doznane obrażenia ciała były na tyle istotne i intensywne, że uniemożliwiły powódce dalsze prowadzenie kwiaciarni. Powódka została więc wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej z dniem 1 marca 2009r. Do tego czasu przedmiotowa działalność w roku 2009 nie przyniosła powódce żadnego dochodu.

Dowód; pismo z Urzędu Skarbowego w S. z dnia 7.10.2016r. k. 165.

Od dnia wypadku do 12.07.2009r. powódka przebywała na zasiłku chorobowym wypłacanym przez KRUS- Placówkę Terenową w Ł.. Z tego tytułu osiągnęła ona dochód w łącznej kwocie 1.639,00 zł.

W dniu 12.08.2009 r. lekarz rzeczoznawca KRUS uznał powódkę okresowo całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Na podstawie powyższego orzeczenia Placówka Terenowa KRUS w S. wydała decyzję, w której przyznała powódce rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy na okres od dnia 1.07.2009 r. do dnia 31.08.2010 r. w wysokości 454,66 zł netto miesięcznie. Na mocy decyzji z dnia 13.11.2009 r. podjęto wypłatę części uzupełniającej renty w wymiarze 100 % począwszy od 1.11.2009 r., w wyniku czego wysokość renty uległa podwyższeniu do kwoty 701,14 zł netto miesięcznie. Działanie to było wynikiem wydzierżawienia przez powódkę części gospodarstwa rolnego. Tym samym łączny dochód powódki z tytuł renty rolniczej pobranej w 2009 r. wyniósł 3.220,64 zł (454,66 zł x 4 miesiące + 701,14 zł x 2 miesiące).

Dowód; pismo KRUS z dnia 24.11.2016r. k. karta zasiłku chorobowego k. 174, wypis z treści orzeczenia lekarza rzeczoznawcy z dnia 12.08.2009 r. k.253, decyzja KRUS z dnia 25.08.2009 r. k. 16, decyzja KRUS z dnia 13.11.2009 r. k. 254.

W 2010r. powódka w dalszym ciągu pobierała rentę rolniczą w tytułu niezdolności do pracy. Do września 2010r. otrzymywała ona kwotę 701,14 zł netto miesięcznie. Wysokość ta uległa zmianie od 1.09.2010r., w związku z uznaniem powódki za trwale całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Na podstawie decyzji z dnia 19.08.2010r. przyznano jej rentę rolniczą bezterminowo w wysokości 741,68 zł netto miesięcznie. Łącznie w 2010r. powódka pobrała więc rentę w wysokości 8.75,84 zł (701,14 zł x 8 miesięcy + 741,68 zł x 4 miesiące ).

Dowód; decyzja KRUS z dnia 13.11.2009r. k.254, wypis z treści orzeczenia lekarza rzeczoznawcy Kasy z dnia 11.08.2010r. k. 255, decyzja KRUS z dnia 19.08.2010r. k. 256.

Z dniem 17 listopada 2010r. powódka na nowo rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej o tożsamym profilu jak wcześniej, w nowym miejscu w S. przy ul. (...). Do końca roku nie przyniosła to powódce jeszcze żadnych dochodów.

Dowód; wydruk z (...) powódki k. 112, pismo z Urzędu Skarbowego w S. z dnia 7.10.2016r. k. 165.

W roku 2011 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 7.186 zł. Dodatkowo do 12.11.2011 r. pobierała rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym w wysokości 741,68 zł netto miesięcznie, co łącznie dało dochód 7.713.44 zł. Od 13.11.2011r. związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, powódka przeszła na emeryturę wypłacaną przez ZUS, w wysokości 843,47 zł netto miesięcznie, z tytułu czego w tym okresie roku 2011 uzyskała kwotę 1.349,63 zł.

Dowód; PIT 28 za 2011.k. 165, decyzja KRUS z dnia 19.08.2010r. k. 256, decyzja ZUS z dnia 20.12.2011r. k. 18, decyzja ZUS z dnia 9.02.2012r. k. 164 decyzja ZUS z dnia 15.02.2012r. k. 164.

W roku 2012 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 26.422 zł. Dodatkowo powódka pobierała emeryturę w wysokości 843.47 zł netto miesięcznie, co łącznie daje kwotę 10.121,64 zł.

Dowód; PIT 28 za 2012 k. 165, decyzja ZUS z dnia 20.12.2011r. k. 18, decyzja ZUS z dnia 9.02.2012r. k. 164 decyzja ZUS z dnia 15.02.2012r. k. 164.

W roku 2013 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 19.516 zł. Z tytułu pobieranej emerytury w wysokości 843.47 zł netto miesięcznie powódka osiągnęła dochód w łącznej wysokości 10.121,64 zł

Dowód; PIT 28 za 2013 k. 165, decyzja ZUS z dnia 15.02.2012r. k. 164.

W roku 2014 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 15.393 zł. Z tytułu pobieranej emerytury w wysokości 843,47 zł netto miesięcznie powódka osiągnęła dochód w łącznej wysokości 10.121,64 zł.

Dowód; PIT 28 za 2014 k. 165, decyzja ZUS z dnia 15.02.2012r. k. 164.

W roku 2015 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 15.116 zł. Do sierpnia 2015r. powódka pobierała emeryturę w wysokości 843,47 zł netto miesięcznie. Zgodnie z decyzją ZUS z dnia 2.10.2015r., od 1.08.2015r. emerytura ta uległa podwyższeniu do kwoty 984,20 zł netto miesięcznie. Z tytułu pobranej emerytury w 2015r. powódka osiągnęła więc dochód w wysokości 10.825,29 zł.

Dowód; PIT 28 za 2015 k. 165, decyzja ZUS z dnia 2.10.2015r. k. 164.

Poza dochodami z tytułu prowadzonej działalności, oraz z ubezpieczenia społecznego, powódka osiągnęła również dochód z gospodarstwa rolnego w postaci płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Właścicielką gospodarstwa rolnego położonego w Ł. o powierzchni 2,97 ha stała się na skutek darowizny otrzymanej od krewnej na przełomie 2004/2005. Faktycznym prowadzeniem gospodarstwa zajmowała się jej rodzina zamieszkała w tym rejonie, i to oni czerpali dochody z upraw i sprzedaży płodów rolnych. W 2009r. część gruntów o powierzchni 1,67 ha została przez powódkę wydzierżawiona, a następnie w 2012r. sprzedana. Pozostałość to łąki i niezamieszkane zabudowania. Na przestrzeni okresu 2004 – 2012 powódka uzyskała płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w łącznej wysokości 13.763,24 zł z czego za rok 2008 w wysokości 1 554,01 zł, za rok 2009 w wysokości 2 244,33 zł, za rok 2011 w wysokości 2 040,44 zł, za rok 2012 w wysokości l 792,08 zł.

Dowód; - zaświadczenie z (...) w Ł. z dnia 27.09.2016 r. k. 173.

Po hospitalizacji związanej z wypadkiem powódka podjęła leczenie w poradniach: okulistycznej, laryngologicznej, internistycznej, ortopedycznej, neurologicznej i u kardiologa. Ponadto w (...) w S..

Dowód; dokumentacja medyczna k. 177-187, k. 323, k. 326, k. 334-354, k. 552-567, k. 569.

Powódka nadal prowadzi działalność gospodarczą.

Biegły sądowy z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych, w oparciu o analizę dokumentacji medycznej dostarczonej do akt przez powódkę wywiódł, iż choroby układu krążenia stwierdzone u powódki - nadciśnienie tętnicze i napadowe migotanie przedsionków nie mają związku z urazem jakiego doznała ona w dniu 14.01.2009r. Są wynikiem istnienia schorzenia samoistnego. Jednocześnie biegły wskazał, że nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych ( prawidłowy zapis EKG, prawidłowy obraz echo serca), oraz napadowe migotanie przedsionków nie ograniczają zdolności do pracy zawodowej, tj. prowadzenia własnej działalności gospodarczej w postaci kwiaciarni. W odpowiedzi na zarzuty zgłoszone do wydanej opinii przez pełnomocnika powódki, biegły podtrzymał dotychczasowe stanowisko. Dodatkowo podkreślił, że przyczynę napadowego migotania przedsionków u powódki jest nadciśnienie tętnicze. W literaturze kardiologicznej nie odnotowano przypadków, aby stłuczenie klatki piersiowej było przyczyną napadów migotania przedsionków. Podobnie złamanie kompleksu nosowo- szczękowego.

Dowód: opinia biegłego sądowego C. J. k. 364 w zw. z k. 385.

Biegli sądowi z zakresy psychiatrii i psychologii na podstawie jednorazowego badania powódki i po przeanalizowaniu akt sprawy, dokumentacji, wywiadu i aktualnego stanu zdrowia rozpoznali u niej zaburzenia adaptacyjne przebyte, nerwice związaną z urazem czaszkowa mózgowym i amaksofobie, które to dolegliwości mają związek z okolicznościami wypadku komunikacyjnego do jakiego doszło w dniu 14 stycznia 2009 roku z udziałem powódki. Nie mniej w aktualnym stanie zdrowia jest ona zdolna do funkcjonowania w życiu zawodowym jak sprzed wypadku.

Dowód: opinia biegłego sądowego L. K. i A. W. k. 420-424 w zw. z k. 453-456.

Biegły sądowy z zakresu otolaryngologii na podstawie całości zgromadzonego materiału i przeprowadzonego badania, stwierdził że opisywane w dokumentacji medycznej dolegliwości są wynikiem i z dużym prawdopodobieństwem mają związek z urazem jaki powódka doznała w wypadku komunikacyjnym w styczniu 2009r. Koszty leczenia i wykonywanych badań było konsekwencją i pozostawało w bezpośrednim związku z wypadkiem. Obecnie powódka nie wymaga intensywnego leczenia laryngologicznego, ani operacyjnego. Wymaga typowej profilaktyki wprogramach zapobiegania infekcjom odpowiednio do wieku w Poradni Ogólnej Lekarza Rodzinnego. W aktualnym stanie zdrowia w ocenie laryngologicznej jest zdolna do funkcjonowania w życiu zawodowym jak sprzed wypadku. Drożność jam nosowych mimo niewielkiego zrotowania wielopłaszczyznowego przegrody jest prawidłowa i nie upośledza oddychania. W przypadku stwierdzonej obiektywnie obturacji czy niedrożności nosa i problemów z oddychaniem, oraz występowaniem bezdechów sennych badana powinna być skierowana już w pierwszych miesiącach po przebytym urazie do obiektywnej diagnostyki poszerzonej o badanie polisomnograficzne które wykonuje (...) Szpitala w S.. Jak wynika z dokumentacji medycznej na przestrzeni wielu lat żaden z laryngologów po przebadaniu pacjentki nie widział potrzeby ani konieczności przeprowadzenia obiektywnego badania oceny bezdechów sennych w polisomnografii.

Dowód: opinia biegłego sądowego A. M. k. 493-495 w zw. z k. 516.

Sąd zważył;

Zgodnie z treścią art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Powaga rzeczy osądzonej zachodzi w wypadkach, gdy zapadło już prawomocne rozstrzygnięcie dotyczące tego samego przedmiotu postępowania, które toczyło się między tymi samymi stronami. Przy czym, do uznania, że sprawa została prawomocnie osądzona, koniecznym jest stwierdzenie, że w obydwu sprawach chodzi o to samo roszczenie, strony obydwu procesów są identyczne oraz, że utrzymywane są te same okoliczności, które stanowiły podstawę rozstrzygnięcia w pierwszej sprawie. Podnieść przy tym należy, że tożsamość roszczenia w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. zachodzi tylko wówczas, gdy identyczne są nie tylko przedmiot, ale i podstawa sporu. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2017 r. sygn. akt (...)LEX nr (...)).

Niewątpliwie, jak słusznie zauważył pozwany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 2 czerwca 2015r. sygn. akt (...)zmienionym częściowo wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku ostatecznie została zasądzona kwota 72.500 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwota 539,63 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty leczenia w następstwie wypadku drogowego z udziałem powódki. Należy jednak zauważyć, że pozwem złożonym w niniejszej sprawie powódka domaga się zasądzenia odszkodowania z tytułu kosztów leczenia (innych rodzajowo niż w procesie z roku 2012), z tytułu utraconych korzyści do dnia 30.04.2016 r. oraz z tytułu przyszłych kosztów leczenia, a nadto renty wyrównawczej czyli wniosła o roszczenie określone w treści art. 444 § 2 k.

W ocenie Sądu realia omawianej sprawy nie dają podstaw do uznania, aby pomiędzy wywiedzionym przez powódkę postępowaniem o roszczenie odszkodowawcze i rentę, a roszczeniem będącym przedmiotem rozpoznania postepowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku w sprawie (...) zachodziła powaga rzeczy osądzonej. Wprawdzie okoliczności faktyczne, na które wskazywała powódka inicjując postępowanie sądowe w poprzedniej sprawie, oraz w aktualnej są analogiczne, jednakże brak jest tożsamości wywiedzionego roszczenia. Zasądzenie odszkodowania i renty, o których mowa w art. 444 § 2 k.c. uzależnione jest od wykazania nieco innych przesłanek niż te, które należy udowodnić w przypadku domagania się zadośćuczynienia za krzywdę z art. 445 k.c.

Z tych względów Sąd postanowieniem z dnia 23 września 2016r. odmówił odrzucenia pozwu.

W ocenie Sądu również zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego przez powódkę zgłoszony przez pozwanego, jest chybiony, albowiem jak zostało to wyjaśnione w piśmie pełnomocnika powódki z dnia 31 marca 2017r. domaga się ona odszkodowania za okres od dnia wypadku - którego sprawca został skazany prawomocnym wyrokiem karnym - do dnia 30.04.2016r. Konsekwencją powyższego jest fakt, iż roszczenie powódki przedawnia się z upływem 20 lat zgodnie z art. 442 ¹ § 2 k.c. Tym samym dochodzone przez powódkę roszczenie nie uległo przedawnieniu. Co prawda powódka w pozwie wskazała, że dochodzonej kwoty domaga się na podstawie art. 444 § 2 k.c., niemniej Sąd nie jest związany wskazywaną przez stronę podstawą prawną dochodzonego roszczenia. Wiążąca jest dla niego jedynie podstawa faktyczna tego roszczenia. Jedyne roszczenie okresowe, jakiego domaga się powódka, to renta na przyszłość z tytułu zwiększenia się jej potrzeb oraz utraty zdolności do pracy zarobkowej. Z uwagi jednak na fakt, iż jest ona dochodzona począwszy od dnia 1.05.2016 r. nie uległa ona przedawnieniu. Ponadto wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 2.06.2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)ustalono odpowiedzialność pozwanego na przyszłość za skutki wypadku do którego doszło z udziałem powódki w dniu 14 stycznia 2009 r.

Przechodząc teraz do merytorycznej oceny zgłoszonego żądania to wskazać należy, że stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie złożonych i zgromadzonych, a wyżej wymienionych dokumentów, w szczególności dokumentacji medycznej przyjmując je za autentyczne. Nie ma bowiem podstaw by kwestionować je z urzędu, a żadna ze stron nie podnosiła zarzutu ich nieprawdziwości.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego powództwo co do zasady zasługuje na uwzględnienie, ale jedynie częściowo co do wysokości.

Dla oceny zasadności twierdzeń powódki na uzasadnienie zgłoszonego roszczenia Sąd dopuścił nie tylko dowód z dokumentów ale również z trzech opinii biegłych sądowych odpowiednio z zakresu kardiologii, psychiatrii i psychologii, oraz otolaryngologii.

Sąd w pełni podzielił opinie biegłych bowiem spełniały ona stawiane im wymogi, odzwierciedlają staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia. Opinia biegłego podlega, tak jak i inne dowody ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej ( wiadomości specjalne ). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na stwierdzenie faktów na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art. 233 §2 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego.

Naprawienie szkody majątkowej na osobie uregulowane zostało swoiście jedynie w odniesieniu do dwóch typów przypadków, tj. uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Odszkodowanie obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. Do kosztów objętych § 1 wspomnianego artykułu należą m.in.: koszty leczenia, zakupu lekarstw czy preparatów temu podobnych, koszty zabiegów. Uszkodzenie ciała w rozumieniu art. 444 § 1 polega na naruszeniu integralności fizycznej człowieka. Naruszenie to może dotyczyć nie tylko samej powłoki cielesnej ale również tkanek oraz narządów wewnętrznych. Rozstrój zdrowia – w rozumieniu art. 444 § 1 – wyraża się w zakłóceniu funkcjonowania poszczególnych organów, bez ich widocznego uszkodzenia (np. nerwica, depresja). Jest oczywiste, iż często to samo zdarzenie może wywołać zarówno uszkodzenie ciała, jak i rozstrój zdrowia.

Odnosząc się zatem do poszczególnych roszczeń to powódka jako roszczenie z tytułu poniesionych kosztów leczenia zgłosiła żądanie w kwocie 29.023,50 zł ( bez uwzględnienia zarzutu przyczynienia ).

Na dochodzoną kwotę składały się wydatki poniesione przez powódkę w okresie od 1.02.2009r. do 30.04.2016r. związane z wykonaniem badań (1.509 zł), zakupem leków ( 11.014,50 zł tj. miesięcznie 146,86 zł), oraz przyszłymi kosztami leczenia ( 16.500 zł).

Zdaniem Sądu przedstawiony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy oraz przeprowadzone postępowanie wskazuje, iż roszczenia zgłoszone z tego tytułu w pozwie w znacznej części nie zasługiwało na uwzględnienie z powodu jego nieudowodnienia poprzez niewykazanie, że pozostawały one w związku z urazem którego powódka doznała w wyniku wypadku. Żaden z biegłych nie potwierdził by zakup leków przykładowo wskazanych przez powódkę w uzasadnieniu pozwu, pomijając już fakt, że szczątkowo potwierdzony dowodem ich zakupu był związany z dolegliwościami jakich doznała w wyniku zdarzenia komunikacyjnego w dniu 14 stycznia 2009r. Jedynie biegły z zakresu otolaryngologii potwierdził zasadność wykonanych jednorazowo badań wskazanych odpowiednio na k. 177 i 185. Łączny ich koszt to 380 zł.

Jednocześnie podkreślić należy, że zakres kosztów wywołanych uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, nie może ograniczać się do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym – zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej – przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego, również poprzez szybszą diagnostykę i wdrożone następnie leczenie ( por. wyrok SA w Katowicach z dnia 5 marca 2013r. sygn. (...)).

Z tych samych względów oddaleniu podlegało roszczenie o rentę z tytułu częściowej utraty przez powódkę zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb, zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość.

Z opinii wszystkich biegłych powołanych w niniejszej sprawie wynika, że powódka jest zdolna do funkcjonowania w życiu zawodowym jak sprzed wypadku, nie wymaga także ponoszenia żadnych zwiększonych kosztów z tytułu zakupu leków. Powódka doznaje zapewne nadal pewnych dolegliwości związanych z wypadkiem jednak jej sposób funkcjonowania i wielokrotne podkreślanie przeżytych urazów, oraz wieloletnie skupianie się jedynie na doznanych trudnościach wskazują, iż osobowościowo jest ona ukierunkowana na wyolbrzymianie życiowych niepowodzeń. Poza tym powódka zdaje się nie rozumieć, że zgłaszane w niniejszym procesie negatywne następstwa zdarzenia w sferze psychicznej, które powódka odczuwa do chwili obecnej, wpływające na aktualne jej życie, przy uwzględnieniu jej funkcjonowania sprzed zdarzenia, jak przykładowo lęki związane z ruchem drogowym, prowadzeniem samochodu, trudności w oddychaniu z uwagi na utrzymującą się złą drożność nosa, występujące okresowo bóle i zawroty głowy powodujące obniżony nastrój, były już przedmiotem wszechstronnej analizy przy rozpoznaniu przez Sąd Okręgowy w Słupsku, a nastepnie przez Sąd Apelacyjny jej powództwa o zadośćuczynienie i ustalenia jego wysokości, z tytułu czego otrzymała ostatecznie stosowną rekompensatę w wysokości 72.500 zł. Zadośćuczynienie pieniężne, ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień doznanych przez poszkodowanego w wyniku czynu niedozwolonego. Obejmuje ono cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała czy rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia czy wyłączenia z normalnego życia. Przy czym dotyczy to cierpień fizycznych i psychicznych już doznanych, jak i tych, które wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 listopada 2009 roku (sygn. akt (...))) wyraził pogląd, iż zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 § 1 k.c. ma charakter kompensacyjny; stanowi sposób naprawienia krzywdy w postaci doznanych cierpień fizycznych i ujemnych przeżyć psychicznych, istniejącej zarówno w chwili orzekania, jak i takiej, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno lub z dającym się przewidzieć dużym stopniem prawdopodobieństwa odczuwać.

Za niezasadne Sąd uznał również żądanie z tytułu przyszłych kosztów leczenia. Powódka nie przedstawiła żadnej rzeczowej argumentacji poza przywołaniem cennika najdroższej Kliniki w Polsce za wykonanie bliżej nie określonych zabiegów. Z tych względów Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu chirurgii plastycznej na okoliczność związku przyczynowego pomiędzy planowanymi przez powódkę zabiegami plastycznymi jej twarzy a wypadkiem, bo w żaden sposób powódka nie wykazała jego zasadności w kontekście rzeczywistej potrzeby – poza włąsnym przekonaniem – ani rezultatu.

Zgodnie z treścią art. 444 § 2 k.c. żądanie renty uzasadnione jest w trzech sytuacjach: w związku z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej, zwiększeniem się potrzeb lub zmniejszeniem widoków powodzenia na przyszłość.

Celem renty jest naprawienie szkody wyrażającej się w wydatkach na zwiększone potrzeby oraz nie osiągniecie tych zarobków i innych korzyści majątkowych, jakie poszkodowany osiągałby w przyszłości, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Powódka nie wykazała zasadności roszczenia o ustalenie comiesięcznej renty wyrównawczej z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej, ani w kwocie dochodzonej z tego tytułu w pozwie ( 749,36 zł bez pomniejszenia jeszcze o bezsporne 25% przyczynienia) ani jakiejkolwiek innej. Z opinii biegłych nie wynika aby istniały jakieś przeciwwskazania do podejmowania przez powódkę pracy, takiej jak ostatnio wykonywanej, czyli prowadzenia kwiaciarni. Biegły sądowy z zakresu kardiologii wręcz wskazał, że prowadzenie własnej działalności gospodarczej - prowadzenie kwiaciarni, jako charakter pracy zaliczany jest do prac o lekkiej skali wysiłku około 3-5 METS. Twierdzenia pełnomocnika powódki, iż nie może ona prowadzić własnej działalności gospodarczej, jest o tyle kuriozalne, że przeczy stanowi faktycznemu, ponieważ powódka działalność tę prowadzi od roku 2011 z sukcesem dochodowym.

Z tych względów Sąd oddalił wnioski o powoływanie w sprawie kolejnych biegłych odpowiednio z zakresu medycyny pracy i neurologii, bowiem po pierwsze jak uzasadniał wniosek w tym przedmiocie pełnomocnik powódki biegli tych specjalności mieli ustalić ewentualny uszczerbek na zdrowiu jakiego doznała powódka w związku z wypadkiem komunikacyjnym, co miałoby znaczenie przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia co nie jest przedmiotem tego powództwa o czym była mowa wyżej, a poza tym powódka nie leczy się u neurologa, i po trzecie powódka w żaden sposób nie wykazała jaki związek ma ten dowód z dochodzonym przez nią roszczeniem odszkodowawczym.

W tym miejscu przy okazji podkreślenia wymaga, iż zagadnienie, czy Sąd powinien powoływać innych biegłych i wzbogacać materiał dowodowy o kolejne opinie, zostało wyjaśnione w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r., (...)(nie publikowanym), zgodnie z którym do dowodu z opinii biegłego nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c.. Jeżeli więc sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, to nie ma potrzeby żądania ponowienia lub uzupełnienia tego dowodu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 r., (...), OSNAPiUS 2000 (...)).

Jak zostało to już podkreślone na wstępie rozważań, odszkodowanie obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe, oraz co istotne pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą.

Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Na ogół uważa się, że unormowanie zawarte w § 1 art. 361 opiera się na założeniach teorii przyczynowości adekwatnej. Zgodnie z tą teorią związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w zestawie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. Nie wystarczy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego jako takiego. Wymagane bowiem jest też stwierdzenie, że chodzi o następstwa normalne. Przy określaniu związku przyczynowego należy brać pod uwagę zdarzenia, które realnie nastąpiły. Niekiedy jednak uwzględnia się też i zdarzenia hipotetyczne, a więc takie, które tylko przypuszczalnie mogły nastąpić. Tak jest przy ustalaniu odpowiedzialności za zaniechanie oraz gdy chodzi o utracone przez poszkodowanego korzyści czy też jego zwiększone wydatki. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 6, udowodnienie związku przyczynowego należy do poszkodowanego.

Według § 2 art. 361, szkoda polega albo na stracie, którą poniósł poszkodowany (damnum emergens), albo na pozbawieniu go korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Szkoda związana z utraconymi korzyściami ma zawsze charakter hipotetyczny. Z reguły występuje obok rzeczywiście poniesionej straty. Postacie szkody polegającej na utraconych korzyściach są wielce zróżnicowane. Aczkolwiek ustalenie szkody w postaci utraconych korzyści jest hipotetyczne, to jednak szkoda taka musi być przez poszkodowanego wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, aby uzasadniała ona w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła (por. wyrok SN z 3 października 1979 r., (...), OSNCP 1980, nr 9, poz. 164).

Przed wypadkiem powódka prowadziła na własny rachunek działalność gospodarczą w postaci kwiaciarni, z tytułu czego w 2008r. powódka osiągnęła dochód w wysokości 10.386 zł. Pomimo, iż formalnie kwiaciarnia była prowadzona przez cały 2008r., to w rzeczywistości kwiaciarnia funkcjonowała jedynie przez 6 miesięcy z przyczyn niezależnych od powódki, a związanych z jej nagłą niedyspozycją zdrowotną. Tym samym uznać należy, iż średni miesięczny dochód, jaki powódce przyniosła kwiaciarnia w 2008 r. wynosił 1 731 zł. Zasadnym jest zdaniem Sądu przyjęcie, że w 2009r. mogła ona osiągnąć z tego tytułu dochód w wysokości 20.772 zł (1.731 zł x 12 miesięcy ).

Z tych względów Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu analizy utraconych korzyści działalności gospodarczej na okoliczność wysokości zarobków, jakie powódka mogłaby osiągnąć z kwiaciarni w 2009r. w latach następnych, gdyby nie doszło do wypadku, wysokości korzyści utraconych przez powódkę z działalności gospodarczej wskutek wypadku;

Rzeczywisty dochód osiągnięty przez powódkę w 2009r. wyniósł 4.859,64 zł. Na powyższą kwotę składają się następujące należności: 1.639 zł z tytułu zasiłku chorobowego, oraz 3.220,64 zł z tytułu renty rolniczej. Różnica między dochodami możliwymi do osiągnięcia przez powódkę w 2009 r. a dochodami rzeczywiście pobranymi wynosi więc 15.912,36 zł.

W roku 2010 powódka osiągnęła dochód wyłącznie z jednego źródła. Pobrała ona jedynie rentę rolniczą w wysokości 8.575,84 zł. Pomimo ponownego podjęcia przez powódkę prowadzenia działalności gospodarczej i otwarcia kwiaciarni w listopadzie 2010r. do końca tego roku nie osiągnęła ona z tego tytułu żadnego dochodu. Podobnie jak w przypadku dochodu z 2009r., za podstawę jego obliczeń przyjęto średni miesięczny dochód osiągnięty przez powódkę z prowadzonej działalności w 2008r.

Rzeczywisty dochód osiągnięty przez powódkę w 2010r. wyniósł 8.575,84 zł. Różnica między dochodami możliwymi do osiągnięcia przez powódkę w 2010 r. a dochodami rzeczywiście pobranymi wynosi więc 12.196,16 zł.

W roku 2011 powódka osiągnęła ze wszystkich źródeł łączny dochód w wysokości 16.249,07 zł. Z tytułu renty rolniczej otrzymała kwotę 7 713,44 zł, zaś z tytułu emerytury kwotę 1.349,63 zł. Ponadto z prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 7.186 zł. Różnica między dochodami możliwymi do osiągnięcia przez powódkę w 2011r. a dochodami rzeczywiście pobranymi wynosi więc 4.522,93 zł.

Podobnie jak w przypadku dochodu z 2009r., za podstawę jego obliczeń przyjęto średni miesięczny dochód osiągnięty przez powódkę z prowadzonej działalności w 2008r.

W roku 2012 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 26.422 zł. Dodatkowo powódka pobierała emeryturę wysokości 843,47 zł netto miesięcznie, co łącznie daje kwotę 36.543,64 zł.

W roku 2013 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 19.516 zł, z tytułu pobieranej emerytury w wysokości 843,47 zł netto miesięcznie powódka osiągnęła zatem dochód w łącznej wysokości 29.637,64 zł.

W roku 2014 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 15.393 zł, a z tytułu pobieranej emerytury w osiągnęła dochód w łącznej wysokości 10.121,64 zł co łącznie daje kwotę 25.514,64 zł.

W roku 2015 powódka z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała dochód w wysokości 15.116 zł, a z tytułu pobieranej emerytury w osiągnęła dochód w łącznej wysokości 10.825,29 zł co łącznie daje kwotę 25.941,29 zł.

Powyższe wskazuje, iż w latach 2012-2015 łączne dochody powódki były większe niż sprzed wypadku tj. roku 2008r.

Szkoda, której naprawieniu służy renta z art. 444 § 2 k.c. wyraża się różnicą między potencjalnymi dochodami, jakie poszkodowany przypuszczalnie osiągnąłby w okresie objętym rentą, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała, a wszelkimi dochodami, jakie może taktycznie w tym okresie osiągnąć bez zagrożenia stanu zdrowia ( por. wyrok S.A. w Katowicach z dnia 30 czerwca 1993 r, (...)). W wypadku przejścia poszkodowanego na emeryturę lub rentę z ubezpieczenia społecznego, renta odszkodowawcza powinna uwzględniać ewentualną różnicę pomiędzy faktycznie uzyskiwanym z tego tytułu świadczeniem, osiąganymi zarobkami o ile poszkodowany pracuje, a wysokością dochodów, które przypadłoby uprawnionemu z uwzględnieniem zarobków osiąganych w braku zdarzenia szkodzącego ( por. wyrok S.N. z dnia 02 kwietnia 2014 r., (...)). Renta wyrównawcza z tytułu częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej (jak w niniejszej sprawie), ma przy tym rekompensować faktyczną utratę możliwości zarobkowych. Obowiązuje tu podstawowa zasada odpowiedzialności odszkodowawczej, określająca szkodę majątkową jako różnicę między obecnym stanem a tym, jaki by istniał, gdyby nie nastąpiło zdarzenie sprawcze. Odszkodowanie nie może przewyższyć wysokości szkody i jest ekwiwalentem rzeczywistej straty majątkowej ustalonej metodą różnicy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2009 r., (...), i powołane tam orzecznictwo).

Z tych względów Sąd uznał, że łączna kwota utraconych dochodów w okresie od 2009 do 2015 wyniosła 34.270,45 zł. Powódka w formułowaniu swoich roszczeń nie zauważa, że po prostu z każdym rokiem jest coraz starsza, i jak u każdego człowieka przekłada się to na spadek aktywności tak życiowej jak i szczególnie zawodowej. Poza tym wpływ na to mają również schorzenia które ujawniają się z wiekiem, jak w przypadku powódki udar który przeszła w roku 2008r. czy nadciśnienie tętnicze.

Podsumowując, łączna kwota odszkodowania należnego powódce z opisanych powyżej tytułów wynosi 34.650,45 zł ( 34.270,45 zł + 380 zł). Biorąc jednak pod uwagę fakt ustalenia przez Sąd Okręgowy w Słupsku w wyroku z dnia 2.06.2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)przyczynienia się powódki do rozmiarów doznanej szkody w związku z wypadkiem z dnia 14.01.2009r. w 25 %, zasądzeniu podlegało od pozwanego 75 % należnego jej odszkodowania w wysokości 25.987,83zł.

Szkoda w postaci utraconych korzyści z reguły występuje obok rzeczywiście poniesionej straty, i nie powstaje równocześnie ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę, lecz jest jego późniejszym następstwem.

Idąc śladem współczesnych prawodawstw, prawo polskie przewiduje obowiązek zwrotu utraconych korzyści, ale nie zawiera definicji tego pojęcia. Niewątpliwie dla ich określenia należy kierować się zasadą doświadczenia życiowego. Ustalenie jakie korzyści osiągnąłby poszkodowany, musi opierać się jednak przede wszystkim na ocenie indywidualnej sytuacji poszkodowanego. Nie wystarczy tu powołanie się na ogólną możliwość uzyskania korzyści. Poszkodowany winien wykazać, że była ona realna w konkretnej indywidualnej sytuacji. Ustalenie szkody w postaci utraconych korzyści ma zawsze charakter hipotetyczny, polega bowiem na przyjęciu – na podstawie okoliczności, które wystąpiły po okresie spodziewanych korzyści, że korzyść w okresie poprzednim zostałaby osiągnięta. Jednakże utrata korzyści musi być przez żądającego odszkodowania udowodniona ( art. 6 k.c ). W prawdzie nie w sensie wykazania co do tego pewności, ale z tak dużym prawdopodobieństwem, że praktycznie można w świetle doświadczenia życiowego przyjąć, że utrata korzyści rzeczywiście miała miejsce (por. wyrok SN z dnia 21.06.2001r., (...)).

Powódka na poparcie zasadności swego powództwa sporządziła jedynie zestawienie spodziewanych dochodów tak z tytułu upraw jak i dopłat bezpośrednich z UE. Jednocześnie jednak na wypadek zakwestionowania przez stronę pozwaną przedstawionego wyliczenia wniosła o przeprowadzenie niezależnego dowodu na tę okoliczność z opinii biegłego z zakresu rolnictwa i szacowania upraw. Przepis art. 361 § 2 k.c. w części dotyczącej utraconych korzyści wymaga przyjęcia hipotetycznego przebiegu zdarzeń i ustalenia wysokiego prawdopodobieństwa utraty korzyści. Ustawodawca nie wskazał bliższych kryteriów budowania tych hipotez, pozostawiając je wiedzy i doświadczeniu życiowemu składu orzekającego, stosowanym odpowiednio do okoliczności sprawy (por. wyrok SN z dnia 14 października 2005 r., (...)). Rację ma pozwany, że sporządzone przez powódkę zestawienie spodziewanych dochodów nie jest dowodem.

Wykazanie szkody w postaci lucrum cessans z natury rzeczy ma charakter hipotetyczny. Nie sprzeciwia się to przyjęciu, że szkoda rzeczywiście powstała, jeżeli zostanie udowodnione tak duże prawdopodobieństwo osiągnięcia korzyści majątkowej przez poszkodowanego, że rozsądnie rzecz oceniając można stwierdzić, iż poszkodowany na pewno zyskałby korzyść, gdyby nie wystąpiło zdarzenie, w związku z którym ten skutek był niemożliwy.

Powódka w ocenie Sądu takiego dowodu co do możliwości uzyskania dochodu z pracy w gospodarstwie rolnym nie przeprowadziła. W uzasadnieniu zgłoszonego z tego tytułu roszczenia pełnomocnik powódki w uzasadnieniu wysokości utraconego przez powódkę dochodu z pracy w gospodarstwie rolnym za lata 2009 – 2015, odwołał się do iloczynu powierzchni przeliczeniowej gospodarstwa rolnego powódki (1,007 ha) i kwoty przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego. Jest to o tyle niezrozumiale, że po pierwze jak przyznala to sama powódka, nie prowadziła ona faktycznie nigdy produkcji rolnej bowiem wszelkie dochody z tego tytułu czerpli jej krewni, po drugie w 2009 roku wydzierżwiła ona grunty rolne, a po trzecie - co zgłoszone roszczenie w tym przedmiocie czyni kuriozalnym - w 2012r. sprzedała ona gospodarstwo rolne. Pozostały tylko zabudownia “ pustostany”. Jedyne korzyści jakie powódka czerpała w okresie gdy posiadała gospodarstwo rolne to płatności w ramach systemów wsparcicia bezpośredniego, nie mniej ich wysokość nie miała żadnego związku z aktywnością zawodową powódki, tym bardziej z samym zdarzeniem komunikacyjnym w wyniku którego przez pewien okres była niezdolna do pracy. Dlatego też, przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rolnictwa na okoliczność wysokości płatności, które powódka mogłaby uzyskać w 2010r., 2013r. i w latach następnych, wysokości dochodów, jakie powódka mogłaby osiągnąć z gospodarstwa rolnego w 2009r. i latach następnych, wysokości korzyści utraconych przez powódkę z gospodarstwa rolnego wskutek wypadku było zupełnie zbędne w świetle ustalonego stanu faktycznego.

Z tych względów Sąd oddalił powództwo ponad kwotę zasądzoną w pkt 1.

Wobec cofnięcia powództwa co do kwoty 88.721,54 zł postępowanie w tym zakresie podlegało umorzeniu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art.98 k.p.c. w zw. z art.108 § 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią art.102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów lub nie obciążyć jej w ogóle kosztami. Natomiast według art.98 §1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. A zatem decydujące znaczenie dla obowiązku zwrotu kosztów procesu ma jego wynik, zaś wyjątek od powyższej ogólnej zasady przewiduje art.102 k.p.c., który pozwala w szczególnie uzasadnionych wypadkach na zasądzenie od strony przegrywającej tylko część kosztów lub nie obciążanie jej w ogóle kosztami, przy czym przepis ten nie może być rozszerzająco wykładany i wyklucza uogólnianie, a może być stosowany w zależności od konkretnego przypadku.

Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności Sąd zastosował w stosunku do powódki dobrodziejstwa art.102 k.p.c. nie obciążając jej kosztami postępowania pozwanego.

O kosztach zastępstwa procesowego dla pełnomocnika powódki ustanowionego z urzędu orzeczono w oparciu o § 8 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawach ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( tekst jednolity – Dz.U.2015, poz. 1805).

Nieuiszczonymi kosztami sądowymi od uiszczenia których powódka była zwolnieni w części Sąd obciążył pozwanego (art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) na które składały się tylko koszty opinii biegłych 793,51 zł (30% z 2.645,04 zł), o czym orzeczono w pkt 6 wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce sporządzenie uzasadnienia;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

⚫

pełnomocnikowi powódki radcy pr. K. S. zgodnie z wnioskiem z dnia 27.06.2019r. ( k. 590);

⚫

pełnomocnikowi pozwanego radcy pr. J. C. na adres Kancelarii zgodnie z wnioskiem jak na k. 591 akt;

3.  akta do dalszych czynności przedłożyć z wpływem lub za 21 dni od doręczenia jak wyżej

S., dnia 11.07.2019r. Sędzia