Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR del. Joanna Krzyżanowska
Protokolant:	Patrycja Sędziak

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2018 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. O.

przeciwko Skarbowi Państwa-Dyrektorowi Z. K. w C.

o zadośćuczynienie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda B. O. na rzecz Skarbu Państwa, (...) kwotę 1000 (jeden tysiąc) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt I C 146/18

UZASADNIENIE

Powód B. O. domagał się zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa – Dyrektora Z. K. w C. 160.000 zł z tytułu naruszenia jego dóbr osobistych – godności, do jakiego doszło poprzez niezapewnienie właściwych warunków bytowych odbywania kary pozbawienia wolności.

W uzasadnieniu powód wskazywał na przeludnienie, wilgoć i zagrzybienie celi powstałe na skutek wieloletnich zaniedbań Z. K. w C. – niedocieplenie i nieocieplenie ścian zewnętrznych oraz dachu pawilonu (...). Zarzucał, że zamiast przeprowadzenia gruntownego remontu pawilonu pozwany podejmował nieskuteczne działania doraźne.

Wskazywał również na nieprawidłowości związane z kącikami sanitarnymi, a w szczególności brak właściwej wentylacji skutkiem czego zapachy z kącika rozprzestrzeniały się po celi. Podnosił też, że z celi nr (...)pawilonu (...)z wybitej na przestrzał dziury napływały regularnie wyziewy fizjologiczne, a z kącika sanitarnego sąsiedniej celi - i dym tytoniowy albowiem więźniowie palą papierosy w łazienkach a nie w celach. Powód jest tymczasem osobą niepalącą.

Pozwany Skarb Państwa – Dyrektor Z. K. w C., zastępowany przez (...) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości, kwestionując roszczenie powoda co do zasady jak i co do wysokości.

W szczególności pozwany zaprzeczył, by powód osadzony był w warunkach przeludnienia. Podniósł, że wszystkie cele w Pawlinowie (...)zostały wyremontowane w 2013 r. – zmodernizowano kąciki sanitarne, pomalowano cele, doprowadzono do nich wodę, odpowietrzono kaloryfery, wymieniono okna, a także wykonano dodatkowe otwory wentylacyjne. Kolejny remont w pawilonie (...)przeprowadzono na przełomie 2015 i 2016 r. Odmalowano wówczas cele i położono nowe posadzki. Dalej pozwany wskazał, że w (...) są dokonywane przeglądy. Pawilony mieszkalne poddawane są renowacjom, a zgłaszane usterki na bieżąco naprawiane. Niezależnie od powyższego pozwany zwrócił uwagę, że na zwiększenie wilgotności w celach ma w dużej mierze nieodpowiednie postępowanie osadzonych, niewietrzenie, zastawianie kaloryferów. Dodał, że pozwany w momencie przetransportowania do pozwanej jednostki penitencjarnej wskazywał, że jest osobą palącą wyroby tytoniowe. Dopiero w dniu 16 września 2015 r. dokonał zmiany deklaracji w tym przedmiocie. Podniósł również pozwany, że nadzór nad prawidłowym wykonywaniem kary pozbawienia wolności oraz ochrony porządku i bezpieczeństwa sprawuje sąd penitencjarny i w tym zakresie wyłączona jest kognicja sądu cywilnego prowadzącego sprawę o ochronę dóbr osobistych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. O. przebywał w (...) w C. w ramach kary dożywotniego pozbawienia wolności od 12 maja 2015 r. do 30 maja 2017 r. W powyższym okresie osadzony był m.in. w pawilonie (...)

- od 12 maja 2015 r. do 27 maja 2015 r., cela nr (...), metraż 10,96- 3 osadzonych,

od 27 maja 2015 r. do 18 kwietnia 2016 r. cela nr (...), metraż ce10,39-3 osadzonych,

- od 18 kwietnia 2016 r do 26 kwietnia 2016 r. cela nr (...), metraż 10,90-3 osadzonych,

- od 26 kwietnia 2016 r. do 18 lipca 2016 r. cela nr (...), metraż 8,00 2 osadzonych,

- od 7 listopada 2016 do 10 maja 2017 r. cela nr (...), metraż 8,55 – 2 osadzonych.

(bezsporne, nadto dowód: notatka kpt. mgr R. P. k.101, notatka służbowa st. sierż. D. K. k 102-102v.).

Według stanu na styczeń 2013 r. w pawilonie (...)występowało zawilgocenie ścian i sufitów spowodowane przemarzaniem pokrycia dachów. Pawilon wymagał docieplenia, wykonania nowej elewacji, wymiany stolarki okiennej, instalacji c.o. oraz wodno –kanalizacyjnej i elektrycznej. We wszystkich celach kąciki sanitarne były trwale oddzielone i wyposażone w odrębną wentylację.

(dowód: wyciąg raportu (...)z wizytacji Z. K. w C. z 8 stycznia 2013 r., k. 12–29)

W 2013 r. we wszystkich celach pawilonu mieszkalnego (...)przeprowadzono prace remontowe w ramach których wykonano: zabudowę kącików sanitarnych z gazobetonu od podłogi do sufitu z drzwiami pełnymi, ułożono glazurę; doprowadzono do cel ciepłą wodę, odmalowano cele; odpowietrzono kaloryfery, wymieniono okna drewniane na PCV. Wykonano również prace mające na celu poprawę wentylacji tj. wykuto dodatkowe otwory wentylacyjne. Ponowne prace mające na celu poprawę warunków bytowych zostały przeprowadzone w pawilonie (...)w 2015/2016 r. Odmalowano wówczas cele mieszkalne, wyłożono posadzki typu gres w tych celach, w których była posadzka PCV lub gumoleum.

W celach mieszkalnych pawilonu (...)podejmowane były na bieżąco działania związane z likwidacją zagrzybienia: stosowano środki grzybobójcze, odmalowywano ściany.

(dowód: notatka służbowa st. sierż. D. K. k 102-102v., protokoły z komisyjnej wizytacji pomieszczeń pawilonu nr (...)za lata 2015-2017 k. 103- 110, częściowo przesłuchanie powoda na rozprawie w dniu 17 września 2018 rl.)

Stan sanitarny Z. K. w C. w latach 2015-2016 nie budził zastrzeżeń.

(dowód: protokoły kontroli (...) k. 113-116)

Powód po przetransportowaniu do pozwanej jednostki penitencjarnej w maju 2015 r. określił się jako osoba paląca wyroby tytoniowe. Deklarację w tym przedmiocie zmienił 16 września 2015 r.

(dowód: wydruk z 5 lipca 2018 r. k. 117, wydruk z przeglądarki zmian (...) k. 118)

Na lipiec 2018 r. zaplanowano wysiedlenie pawilonu (...)i przeprowadzenie termo-modernizacji budynku wraz z kompleksową przebudową

(dowód: notatka służbowa st. sierż. D. K. k 102-102v)

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie przywołanych wyżej dokumentów oraz częściowo przesłuchaniu powoda. Sąd nie dał wiary twierdzeniem powoda w zakresie w jakim wywodził, że pozwana jednostka penitencjarna od czasu sporządzenia (...) z 8 stycznia 2013 r. nie podejmowała żadnych działań mających na celu poprawę warunków bytowych w celach mieszkalnych. Zeznania te były bowiem wewnętrznie sprzeczne oraz nie znalazły odzwierciedlenia w zgromadzonych w sprawie dokumentach.

Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda zmierzające do ustalenia, że w cele były zawilgocone i zagrzybione albowiem powyższe wynikało z wyżej wymienionego raportu i z zeznań powoda. Okoliczności te nie były między stronami sporne. Strona pozwana nie zakwestionowała ustaleń wynikających z tego raportu.

Sąd oddalił wniosek powoda o przesłuchanie w charakterze świadka W. B., albowiem jako dyrektor pozwanej jednostki penitencjarnej miał on w niniejszym procesie status strony. Stąd wezwanie go w charakterze świadka było niedopuszczalne. Jednocześnie wobec złożenia przez stronę pozwaną wniosku o pominięcie jej zeznań, sąd nie miał podstaw by wzywać W. B. na termin celem przeprowadzenia dowodu z jego przesłuchania w charakterze strony.

Wniosek o przesłuchanie w charakterze świadka A. B. – (...) został oddalony jako niemający związku ze sprawą. Z tej samej przyczyny oddalony został wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków: M. H. i I. R.. Świadkowie ci zeznawać mieli na okoliczność warunków bytowych panujących w celi nr (...)pawilonu (...), w której powód nie przebywał, toteż jej stan nie mógł stanowić dla powoda źródła roszczeń.

Sąd oddalił wniosek powoda o wskazania imion i nazwisk osadzonych w (...)w C. w latach 2015-2018 (k. 127v.) jako po pierwsze zbyt szeroki, a po drugie powodujący przerzucenie ciężaru dowodowego na drugą stronę. Wnioskiem tym objęci byli bowiem także skazani, którzy nie byli osadzeni w tych celach co powód, a tym samym nie mieli związku ze sprawą. Natomiast jeżeli chodzi o skazanych, którzy ewentualnie mogliby zeznawać na okoliczność stanu cel, w których przebywał powód, to ich dane były powodowi, co przyznał, znane i tylko z jemu wiadomych względów odmówił ich podania, żądając przedłożenia ich przez pozwanego. Tymczasem pozwany nie ma obowiązku przedkładać dowodów przeciwko sobie.

Wniosek o załączenie do akt całości raportu (...) został oddalony, albowiem okoliczności dotyczące warunków bytowych w pozwanej jednocie penitencjarnej zostały opisane w wyciągu tego raportu przedłożonego przez powoda.

Sąd zważył co następuje:

Wymaga na wstępie podkreślenia, że powód w pozwie jak i dalszych pismach procesowych podnosił, iż domaga się od pozwanego odszkodowania. Dokonując oceny prawnej żądania powoda w kontekście przytoczonej podstawy faktycznej, sąd uznał, że powód w niniejszym postępowaniu dochodzi zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną wskutek naruszenia dóbr osobistych przy wykonywaniu przez pozwanego kary pozbawienia wolności. B. O. zarzucając bowiem osadzenie go w skandalicznych warunkach socjalno-bytowych nie wskazywał na wystąpienie jakiejkolwiek szkody majątkowej. Jego stanowisko koncentrowało się raczej wokół naruszenia tymi warunkami godności, co w konsekwencji może rodzić roszczenie właśnie o zadośćuczynienie a nie o odszkodowanie. Podstawę prawną dochodzonego przez powoda żądania stanowi zatem art. 417 kc w zw. z 448 kc w zw. z art. 23 i 24 kc.

Wskazać także należy, że powód wprawdzie w pozwie zarzucił, iż przebywał w warunkach przeludnienia, jednakże zarzutu tego dnie doprecyzował i nie podtrzymywał w toku procesu, koncentrując się na kwestiach związanych z zawilgoceniem i zagrzybieniem cel oraz nieprawidłowościach występujących w kąciku sanitarnym.

Przesłankami odpowiedzialności Skarbu Państwa za krzywdę wyrządzoną w związku z wykonywaniem kary pozbawienia wolności z punktu widzenia art. 417 kc są: powstanie szkody (tu krzywdy), wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym polegającym na bezprawnym działaniu lub zaniechaniu podmiotu wykonującego w imieniu Skarbu Państwa władzę publiczną; normalny związek przyczynowy pomiędzy tak rozumianym czynem a powstaniem szkody. Skuteczność powództwa o naruszenie dóbr osobistych zależy od łącznego spełnienia trzech przesłanek: istnienia dobra osobistego podlegającego ochronie, naruszenia lub zagrożenia takiego dobra oraz bezprawności działania lub zaniechania prowadzącego do naruszenia dobra osobistego. Oznacza to, że B. O. zgodnie z wynikającym z art. 6 kc rozkładem ciężaru dowodów, powinien udowodnić, że w czasie gdy odbywał karę pozbawienia wolności w pozwanej jednostce penitencjarnej przebywał w celach w których panowało zawilgocenie, zagrzybienie, a kąciki sanitarne były nieodpowiednio skonstruowane. Warunki te naruszyły chronione prawem dobra osobiste i wywołały krzywdę wymagającą zadośćuczynienia w żądanej kwocie. Pozwany natomiast dla uniknięcia odpowiedzialności powinien wykazać, że o ile w istocie powód osadzony był w celach, które nie zapewniały powodowi godziwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności to nie było to bezprawne, względnie nie skutkowało dla powoda krzywdą wymagającą jakiegokolwiek zadośćuczynienia.

Zasygnalizowania wymaga jeszcze, że nie jest uzasadniony pogląd strony pozwanej, że sąd nie ma kognicji w niniejszym postępowaniu do badania czy warunki odbywania kary pozbawienia wolności były zgodne z prawem. W sprawach o naprawienie szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem wykonywanie kary pozbawienia wolności kognicja sądu cywilnego w tym zakresie nie doznaje ograniczeń.

Zgodzić należy się z powodem B. O., że na pozwanym ciążył obowiązek zapewnienia powodowi takich warunków bytowych i sanitarnych, w których godność ludzka i prawo do prywatności nie doznałyby istotnego uszczerbku. Zbyt daleko idące jest jednak założenie, że każdy przypadek osadzenia w celach, w których panują warunki odbiegające od powszechnie przyjmowanych za spełniające odpowiednie standardy zamieszkania, będzie świadczył o naruszeniu dóbr osobistych. Przy ocenie, czy doszło do naruszenia dóbr osobistych w wyniku nieprawidłowości dotyczących warunków osadzenia nie może być żadnego automatyzmu. Analiza orzecznictwa sądów powszechnych, Sądu Najwyższego jak i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka prowadzi do wniosku, że na państwie spoczywa obowiązek zagwarantowania, aby więźniowie nie byli narażani na uciążliwości o natężeniu przekraczającym nadmierny poziom cierpienia wynikający z pozbawienia wolności. Konieczne jest przy tym zbadanie ogółu warunków osadzenia. Podkreślenia wymaga, że uznanie przez EKPCz, że warunki osadzenia stanowiły przejaw nieludzkiego lub poniżającego traktowania nie wynikało z wystąpienia pewnych nieprawidłowości lecz ze skumulowania się niedogodnych warunków takich jak niezabudowane, zniszczone kąciki sanitarne, zniszczone i zagrzybione ściany, brak wentylacji i związany z tym brak cyrkulacji powietrza, nieszczelne okna, ograniczony dostęp do światła dziennego.

B. O. nieludzkich, skandalicznych w jego ocenie, warunków osadzenia upatrywał w osadzeniu go w celach zagrzybionych i zawilgoconych. Wskazywał, że przyczyną tego stanu rzeczy są niedocieplone i nieocieplone ściany zewnętrzne pawilonu (...), nieocieplony w odpowiedni i profesjonalny sposób dach (strop) tego pawilonu. Na potwierdzenie powyższego odwoływał się do wyciągu z (...) z wizytacji Z. K. w C. z 8 stycznia 2013 r. Jednocześnie zarzucał, że pozwany nie podejmował skutecznych działań w walce z wilgocią, w tym szczególności nie przeprowadził gruntownego remontu pawilonu począwszy od osuszenia ścian i ich docieplenia, po wymianę poszycia dachowego.

Bezsprzecznie (...) w C. boryka się z problem wilgoci, a w konsekwencji zagrzybienia w celach. Stan cel spowodowany jest wiekiem tej jednostki penitencjarnej, starą technologią budownictwa, wilgocią utrzymującą się w murach. Przebywanie powoda w zawilgoconych, zagrzybionych celach wnikało więc z ogólnego stanu budynku. Warunki te były jednakowe dla więźniów osadzonych w pawilonie (...). Nie można jednak pominąć bezspornego faktu, że pozwany systematycznie remontował cele pawilonu (...), że na bieżąco usuwał ślady zagrzybienia i podejmował próby zwalczenia grzyba. Wynika to z twierdzeń samego powoda zawartych już w pozwie a doprecyzowanych w trakcie przesłuchania w trybie art. 304 kpc. Cele były odmalowywane, powierzchnie ścian opryskiwano specjalnymi preparatami służącymi do usuwania grzybów. Jedna z cel w których przebywał powód przeszła w 2017 r. gruntowny remont – zerwano tynki i pomalowano ściany. (...) w C. czynił więc starania o to, by poprawić warunki bytowe osadzonych, w tym i powoda. Pozwany reagował też na skargi osadzonych czy to do sądu penitencjarnego czy do inspekcji sanitarnej. Nie można więc mówić o bezczynności pozwanego w zakresie warunków bytowych panujących w pawilonie (...). To że podejmowane środki nie doprowadziły do likwidacji wilgoci i zagrzybienia nie świadczy o bezprawności po stronie pozwanego. Rzecz bowiem w tym, że pozwany podejmował środki zaradcze, reagował na występujące nieprawidłowości. Stan cel nie wynikał z bierności dyrekcji i personelu zakładu karnego w dbaniu o poprawę warunków w nich panujących, a osadzenie w takich warunkach powoda nie było przejawem szykanowania czy chęci poniżenia go. Budynek pawilonu (...)nadawał się do zamieszkiwania, nie wymagał przeprowadzenia natychmiastowego kapitalnego remontu, cele były dopuszczone do eksploatacji. Twierdzeń takich nie można wywieść z powoływanego przez powoda raportu. Okoliczność, że w celach występowało zagrzybienie, podyktowana była stanem infrastruktury penitencjarnej a nie bezprawnością pozwanego.

Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 10 maja 2012 r. w sprawie (...), że nie narusza godności skazanego pobyt w celach zagrzybionych, zawilgoconych, wymagających remontu i nieodpowiadających standardom estetycznym jeżeli wynika z ogólnej trudnej sytuacji więziennictwa, dotykającej większość osób odbywających karę pozbawienia wolności, nie zaś chęci poniżenia czy upokorzenia. Oceny, czy osadzenie powoda w zagrzybionych celach naruszało jego godność, nie można dokonywać w oderwaniu od warunków bytowych w jakich mieszka część społeczeństwa, czy panujących w szpitalach, domach dziecka, domach opieki społecznej. Warunki tam panujące są często równie trudne, a niejednokrotnie zdarza się, że cięższe niż panujące w jednostce penitencjarnej w której przebywał powód. Z problemem wilgoci i zagrzybienia borykają się nie tylko zakłady karne. Często też próby usunięcia wilgoci czy zagrzybienia podejmowane w warunkach wolnościowych nie odnoszą zamierzonego skutku, a zwalczanie tego problemu trwa latami.

Powód jako odbywający karę pozbawienia wolności nie może też zasadnie liczyć na to że zostanie osadzony w warunkach zbliżonych do domowych. Uciążliwości i niedogodności związane z pobytem w zakładzie karnym nie prowadzą same przez się do naruszenia godności osoby w nim osadzonej. Do naruszenia dóbr osobistych dochodzi, gdy dolegliwości jakich doznaje osoba pozbawiona wolności przekraczają nieunikniony element cierpienia wpisanego w karę pozbawienia wolności.

Co do zastrzeżeń powoda dotyczących kącików sanitarnych, to podobnie jak wyżej, dopiero suma negatywnych czynników istotnych dla oceny sposobu traktowania osadzonych mogłaby świadczyć o naruszeniu jego dóbr osobistych. Minimalnym wymaganiem jest zapewnienie skazanym przyzwoitych warunków załatwiania potrzeb fizjologicznych i związanych z utrzymaniem higieny osobistej. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów, w tym z twierdzeń powoda wynika, że kąciki sanitarne były w pełni zabudowane i zamykane drzwiami, znajdowały się w nich odpowiednie urządzenia sanitarne. Poprawę warunków w tym zakresie potwierdził sam powód wskazując, że kącik sanitarny celi nr 15 został od nowa wybudowany w nieodległym czasie. Wbrew twierdzeniom powoda o naruszeniu norm prawa budowlanego przez brak wentylacji odprowadzającej wyziewy z kącika sanitarnego na zewnątrz, wymagań takich wobec cel w zakładach karnych prawo budowlane nie stawia.

Zgodnie bowiem z § 89 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. przepisów § 73 ust. 1, § 75, 79 ust. 1, § 82 i 83 oraz w przypadkach przebudowy także § 77 ust. 2 niniejszego działu nie stosuje się do budynków zakwaterowania osób tymczasowo aresztowanych, skazanych lub ukaranych, zwanych dalej "osadzonymiˮ. Wymagania co do „kącików sanitarnych” w celach reguluje natomiast § 29 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności z dnia 21 grudnia 2016 r, który stanowi, że cela mieszkalna powinna być wyposażona w łóżko dla każdego skazanego, odpowiednią do liczby skazanych liczbę stołów, szafek i taboretów oraz środków do utrzymania czystości w celi. Niezbędne urządzenia sanitarne sytuuje się w sposób zapewniający ich niekrępujące użytkowanie. Nie ulega wątpliwości, że opisane przez powoda wyodrębnienie kącika sanitarnego trwałymi ścianami i zamkniętego drzwiami zapewnia niekrępujące użytkowanie. Spełniał on zatem przewidziane prawem wymogi.

Zwrócić należy nadto uwagę, że powód nie wykazał w niniejszym procesie istnienia po jego stronie szkody niemajątkowej (krzywdy). W pozwie jak i słuchany w charakterze strony powód koncentrował się w istocie na formułowaniu zastrzeżeń jakie ma wobec warunków odbywania kary pozbawienia wolności w (...) w C., szczególnie w zakresie zagrzybienia cel. Nie wskazał jednak czy odczuł negatywne skutki tych warunków, czy i jaki wpływ miały one na jego psychikę, samopoczucie, zdrowie. Oceniając roszczenia powoda w przedmiocie niematerialnej krzywdy, naruszenia dóbr osobistych sąd nie jest w stanie tego dokonać w oderwaniu od sfery uczuć i przeżyć pokrzywdzonego.

Konkludując – z okoliczności niniejszej sprawy nie sposób wywieść, że osadzenie powoda w zagrzybionych i zawilgoconych celach pawilonu (...)w (...) w C.nastąpiło na skutek bezprawnego działania czy też zaniechania pozwanego. Przeciwnie – sam powód potwierdził, że pozwany podejmował systematyczne działania w celu likwidacji zagrzybienia. Sukcesywnie podejmował też szerzej zakrojone remonty obejmujące skucie tynków, położenie nowych i pomalowanie. Powód nie zaprzeczył też, że wskazywane przez pozwanego w odpowiedzi na pozew działania polepszające warunki bytowe takie jak wymiana okien, doprowadzenie ciepłej wody do cel rzeczywiście miały miejsce.

Analizując pewne niedogodności jakie dotykają powoda w pozwanej jednostce penitencjarnej sąd nie może zapominać o pewnym, realnym punkcie odniesienia jakim są istniejące na danym obszarze warunki życia w warunkach wolnościowych. Nierzadko bowiem jeszcze zdarza się, że lokatorzy np. mieszkań socjalnych musza korzystać z ubikacji na klatce schodowej, mieszkania wychładzają się z powodu starych, wypaczonych, drewnianych okien, a grzyb na ścianach jest stale powracającą uciążliwością. Nawet właściciele czy lokatorzy mieszkań często nie mają możliwości wykonania w całości generalnego remontu i wykonują remonty sukcesywnie, w miarę posiadanych środków, podejmując trudne decyzje co do priorytetowych działań. Nie sposób w tym kontekście uznać, że warunki w (...) powinny być na lepszym poziomie niż mieszkania komunalne czy socjalne, a stwierdzone niedogodności muszą być usuwane kompleksowo i natychmiastowo. Działania takie bowiem najczęściej nie są możliwe. Istotne jest natomiast czy w celu poprawy warunków bytowych w pozwanym (...)wykonywane są systematyczne prace.

Biorąc powyższe pod uwagę i opierając się w znacznej mierze na zeznaniach samego powoda należało stwierdzić, że pozwany podejmuje regularne próby walki z zagrzybieniem, remontuje stopniowo cele i kąciki sanitarne, nie dąży więc do naruszenia i nie narusza godności powoda i jego prawa do odbywania kary w znośnych warunkach.

Mając powyższe na uwadze powództwo w całości należało oddalić na podstawie art. 417 kc w zw. z 448 kc w zw. z art. 23 i 24 kc. .

Obciążając powoda kosztami procesu należnymi reprezentującej pozwany Skarb Państwa (...) Sąd miał na względzie, że powód wprawdzie był zwolniony od kosztów sądowych w niniejszej sprawie w całości, nie mniej nie rozciągało się to na obowiązek zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi wygrywającemu sprawę. Czym innym jest bowiem obowiązek poniesienia kosztów sądowych (czyli opłat należnych Skarbowi Państwa w chwili wszczynania procesu jak i ewentualnych wydatków powstałych w jego toku), od ponoszenia których strona może być zwolniona przy spełnieniu warunków z art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a czym innym jest obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez przeciwnika wygrywającego sprawę. To, że w niniejszej sprawie przeciwnikiem procesowym jest Skarb Państwa obowiązku tego nie uchyla. Powód wytaczając proces winien liczyć się ewentualną jego przegraną, a w konsekwencji z obowiązkiem zwrotu kosztów przeciwnikowi. Mając jednak na uwadze przebieg postępowania, w szczególności, że sprawa rozstrzygnięta została na pierwszym posiedzeniu, że strona pozwana złożyła jedno pismo procesowe co w konsekwencji rzutowało na nakład pracy pełnomocnika, sąd, na podstawie art. 102 kpc zasądził od powoda na rzecz pozwanego Skarbu Państwa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej kwotę 1000 zł (zamiast 5.400 zł) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis