Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV Ca 379/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Słupsku z 2013-09-27

Sygn. akt IV Ca 379/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Watemborska

Sędziowie SO: Jolanta Deniziuk, Mariusz Struski

Protokolant sekr. sądowy Agnieszka Urbanowicz

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2013 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa P. T.

przeciwko A. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda P. T. od wyroku Sądu Rejonowego
w Człuchowie z dnia 26 kwietnia 2013r., sygn. akt I C 573/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, żę:

a)  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda P. T. kwotę 50000 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty i oddala powództwo
w pozostałej cześci;

b)  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda P. T. kwotę 5367 (pięć tysięcy trzysta sześćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania,

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda P. T. kwotę 2870 (dwa tysiące osiemset siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt IV Ca 379/13

UZASADNIENIE

Powód – P. T., wniósł pozew przeciwko A. K. o zapłatę kwoty 55.000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 maja 2012 roku do dnia zapłaty oraz koszty procesy, w tym koszty zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwana A. K. bez tytułu prawnego zajmuje lokal handlowy w budynku położonym w C. przy ulicy (...), gdzie prowadzi działalność gospodarczą. Podkreślił, że powód P. T. nabył powyższą nieruchomość w ramach licytacji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Człuchowie, w ramach której postanowieniem z dnia 7 listopada 2011 roku, w sprawie I Co 579/09 Sąd Rejonowy w Człuchowie przysądził prawo własności tej nieruchomości na rzecz powoda i jego małżonki. Orzeczenie to uprawomocniło się w dniu 22 grudnia 2011 roku. powód, po nabyciu prawa własności, wielokrotnie informował pozwaną o zmianach właścicielskich, domagając się opuszczenia zajmowanego lokalu, jak również zapłaty odszkodowania z tytułu bezumownego jego zajmowania. Pozwana nie reagowała na decyzje powoda, informując go jedynie, że utworzyła rezerwę finansową na poczet czynszu, jak również, że zobowiązuje się do jej wypłacenia na rzecz prawnego właściciela lokalu po podpisaniu nowej umowy najmu. Powód podniósł nadto, że jego roszczenie opiera się również na treści art. 999 § 2 kpc.

Nakazem zapłaty z dnia 29 listopada 2012 roku, sygn. akt I Nc 728/12, Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Człuchowie zasądził od pozwanej A. K. na rzecz powoda P. T. kwotę 55.000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% od dnia 31 maja 2012 roku do dnia zapłaty oraz koszty procesu.

Pozwana A. K. w przepisanym terminie wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. Jednocześnie zarzuciła ona powodowi brak legitymacji do dochodzenia roszczenia wchodzącego w skład majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską.

W uzasadnieniu podniosła nadto, że przedmiotowy lokal mieszczący się w nieruchomości położonej przy ulicy (...), zajmuje na podstawie umowy najmu zawartej w dniu 1 lutego 2006 roku z T. S. (1), która z kolei zajmuje przedmiotową nieruchomość na podstawie umowy leasingu nieruchomości z dnia 17 listopada 2003 roku. Podkreśliła również, że prawo to jest ujawnione w księdze wieczystej Kw nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Człuchowie, natomiast powód w żaden sposób nie wykazał, że T. S. (1) utraciła prawo do zajmowania tej nieruchomości i nie ma możliwości podnajmowania go pozwanej.

Sąd Rejonowy w Człuchowie wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2013r. sygn. akt IC 573/12 oddalił powództwo.

Sąd pierwszej instancji wydanie wyroku poprzedził ustaleniami według, których bezspornie powód – P. T. wraz ze swoją małżonką G. T., nabył prawo własności nieruchomości położonej w C. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 7 listopada 2011 roku, sygn. akt I Co 579/09, o przysądzeniu prawa własności nieruchomości. W chwili nabycia prawa własności nieruchomości, w dziale III Kw (...) ujawnione było prawo leasingu na rzecz T. i D. S. prowadzących działalność gospodarczą w postaci Przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w C.. Podstawą tego wpisu była umowa leasingu zawarta w dniu 17 listopada 2003 roku. Termin zakończenia tej umowy został ustalony na dzień 16 listopada 2012 roku.

W dniu 1 lutego 2006 roku bezspornie pozwana A. K. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w L. zawarła z leasingobiorcami D. i T. S. (1) umowę najmu na czas nieokreślony, która dotyczyła lokalu użytkowego położonego w nieruchomości przy ulicy (...) w C.. W dniu 27 sierpnia 2009 roku strony sporządziły aneks do powyższej umowy. Umowa najmu nie została wypowiedziana przez wynajmujących D. i T. S. (1), natomiast powód nigdy nie zawarł z pozwaną nowej umowy.

Powód – P. T. bezspornie poinformował pozwaną A. K. o przysługującym mu prawie własności do przedmiotowej nieruchomości, natomiast pozwana powołała się na umowę najmu, jako podstawę swojego uprawnienia do korzystania z lokalu użytkowego. Następnie zawiadomił pozwaną, że czynsz ma być przez nią uiszczany na rzecz nowych właścicieli, tj. powoda i jego małżonki. Pozwana nie mając wiedzy kto faktycznie jest uprawniony do pobierania czynszu za użytkowanie lokalu wstrzymała się z jego płatnością. O fakcie tym zawiadomiła zarówno wynajmującego, jak i właściciela nieruchomości.

W kwietniu 2012 roku bezspornie zawodowy pełnomocnik powoda w osobie adwokata wezwał pozwaną do natychmiastowego opuszczenia lokalu użytkowego oraz do zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w wysokości 5.000,00 złotych.

W dniu 28 grudnia 2012 roku bezspornie pozwana A. K. dobrowolnie opuściła zajmowany na podstawie umowy najmu lokal użytkowy, o czym poinformowała powoda.

Sąd Rejonowy mając powyższe ustalenia na uwadze stwierdził, że pozwana A. K. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w L., do dnia 28 grudnia 2012 roku zajmowała lokal użytkowy znajdujący się w nieruchomości położonej w C. przy ulicy (...), na podstawie umowy najmu z dnia 1 lutego 2006 roku, którą zawarła z osobami korzystającymi z tej nieruchomości na podstawie umowy leasingu z dnia 17 listopada 2003 roku - D. i T. S. (1), prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...).T. S. z siedzibą w C. i ujawnionej w dziale III księgi wieczystej Kw (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Człuchowie Wydział Ksiąg Wieczystych dla tej nieruchomości. Bezspornym jest również, że powód P. T. nabył własność przedmiotowej nieruchomości do wspólności majątkowej małżeńskiej, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 7 listopada 2011 roku o przysądzeniu własności nieruchomości, prawomocnego z dniem 22 grudnia 2011 roku, jak również, że z pozwaną nigdy nie łączyła go żadna umowa najmu dotycząca lokalu użytkowego położonego w C. przy ulicy (...).

Sąd zauważył, że pozwana A. K. kwestionowała zarówno podstawę, jak i wysokość roszczenia powoda, natomiast powód – P. T., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, konsekwentnie podtrzymywał swoje żądanie określone zarówno w pozwie, jak i pismach kierowanych do pozwanej przed procesem, domagając się odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Zgodnie z art. 187 § 1 pkt 1 i 2 kpc powód w ramach pozwu powinien przede wszystkim dokładnie określić żądanie, a także przytoczyć okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie. Nie jest natomiast, co do zasady, zobowiązany do wskazania podstawy prawnej żądania, tym bardziej, że Sąd zgodnie z utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie poglądem nie jest związany podaną podstawą prawną powództwa. Jednakże w ocenie Sądu, każdorazowe podanie podstawy prawnej przez profesjonalnego pełnomocnika strony, niewątpliwie ukierunkowuje całe postępowanie w sprawie. Wskazać bowiem należy, że powód ma prawo dochodzić roszczenia z tytułu szkody, jeżeli ją poniósł z winy pozwanego, jak i przysługuje mu roszczenie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu. Dlatego też, w ocenie Sądu, powód, zwłaszcza gdy jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, ma obowiązek doprecyzować podstawę roszczenia w sposób niebudzący wątpliwości, albowiem zarówno strona pozwana, jak i Sąd nie może się jej domyślać. Zgodnie bowiem z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 27 października 1999 roku w sprawie sygn. akt III CKN 407/98 powołanie przez stronę określonej normy prawa materialnego, jako mającej stanowić podstawę rozstrzygnięcia o tym roszczeniu wiąże Sąd w tym sensie, że stanowi uzupełnienie okoliczności faktycznych określających żądanie pozwu (art. 321 § 1 kpc w zw. z art. 187 § 1 kpc). Niewątpliwym bowiem jest, że w tym zakresie musi istnieć jawność, której gwarancją w zasadzie jest występowanie w charakterze strony powodowej osoby posiadającej profesjonalne przygotowanie prawnicze.

W ocenie Sądu Rejonowego cytowane powyżej orzeczenie zasługuje w pełni na aprobatę. Tak doprecyzowane bowiem przez profesjonalnego pełnomocnika okoliczności faktyczne, między innymi, pozwalają stronie pozwanej w sposób klarowny ustosunkować się do żądania pozwu oraz pozwalają jej podjąć skuteczną i odpowiednią do okoliczności procesu obronę. Tym samym, skoro strona powodowa reprezentowana w toku niniejszego procesu przez fachowego pełnomocnika kilkukrotnie składała oświadczenie przez Sądem, że dochodzi odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwaną A. K. z lokalu użytkowego położonego w nieruchomości przy ulicy (...) w C., to brak jest podstaw do założenia, że proces ten powinien być ukierunkowany na inne niż odszkodowanie rozstrzygniecie w sprawie.

Odpowiedzialność odszkodowawcza podmiotów, których nie wiązały żadne stosunki obligacyjne, tak jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie, albowiem powoda i pozwaną nigdy nie łączyła żądna umowa dotycząca przedmiotowego lokalu, reguluje art. 415 kc. Zgodnie z tym przepisem obowiązanym do naprawienia szkody jest tylko ten, kto z własnej winy wyrządził drugiemu szkodę. Dlatego też koniecznym dla przypisania pozwanej – A. K. odpowiedzialności deliktowej, było wykazanie w toku niniejszego procesu szkody po stronie powoda, czynu pozwanej noszącego znamiona winy oraz związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem pozwanej a powstałą szkodą. Istotnym jest przy tym, że zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne, natomiast z art. 232 kpc wynika, że to na samych stronach ciąży obowiązek wykazania prawdziwości swych twierdzeń i przedstawienia na ich potwierdzenie dowodów. Zatem to strony winne są obecnie dążyć do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko, jak również zebrany w sprawie materiał dowodowy według Sądu Rejonowego brak jest jakichkolwiek podstaw do przypisania pozwanej odpowiedzialności odszkodowawczej. Tym bardziej, że nie ma możliwości ustalenia faktu zaistnienia szkody po stronie powoda albowiem nie powołał on na tę okoliczność żadnego dowodu, jak również nie wskazał i nie wykazał w toku procesu, na czym polegało zawinione działanie pozwanej oraz nie wykazał wysokości szkody.

Wobec powyższego, skoro przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, aby pozwana była obowiązana do naprawienia szkody powodowi, to zasadnym było oddalić roszczenie powoda.

Na marginesie Sąd a quo zauważył, że nawet gdyby powód dochodził od pozwanej wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego położonego w C. przy ulicy (...) stanowiącego jego własność, na mocy art. 230 kc, to w ocenie Sądu również to roszczenie nie zasługiwałoby na uwzględnienie.

Zgodnie bowiem z art. 6 kc i 232 kpc to powód ma obowiązek wykazać nie tylko wysokość dochodzonego pozwem roszczenia, ale również okres za który żąda tego wynagrodzenia, tym bardziej, że okoliczności te były kwestionowane przez stronę pozwaną. Tym bardziej, że pozwana w toku niniejszego postępowania przedstawiła dowody, z których wywodziła swoje uprawnienie do zajmowania przedmiotowego lokalu użytkowego, a mianowicie umowę najmu z dnia 1 lutego 2006 roku, którą zawarła z osobami korzystającymi z tej nieruchomości na podstawie umowy leasingu z dnia 17 listopada 2003 roku – D. i T. S. (1). Co prawda przedmiotowa umowa była zawarta na czas nieokreślony, jednakże w związku z tym, że źródłem tego zobowiązania była umowa leasingu zawarta na czas określony, tzn. do dnia 16 listopada 2012 roku, to w ocenie Sądu, zakończenie umowy leasingu spowodowało również zakończenie umowy najmu pozwanej. Zgodnie bowiem z obowiązującą zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet, najemca (w tym przypadku leasingobiorca) nie może przenieść na osoby trzecie więcej uprawnień niż sam posiada. Ponadto powszechnie przyjmuje się, że wygaśnięcie (zakończenie) umowy stanowiącej źródło uprawnienia do władania cudzą rzeczą, pociąga za sobą także wygaśnięcie tego uprawnienia, zatem zakończenie umowy leasingu powoduje również wygaśnięcie innych umów (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego zdnia 7 lutego 2000 roku, CKN 949/99).

Według Sądu Rejonowego postanowienie o przysądzeniu prawa własności na rzecz powoda i jego małżonki nie spowodowało automatycznego wygaśnięcia prawa leasingu, tak jak to podnosi pełnomocnik powoda, czego wyrazem jest postanowienie Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 17 sierpnia 2012 roku, sygn. akt I Co 589/09, w którym stwierdzono, że ujawniona w dziale III księgi wieczystej Kw (...) umowa leasingu nie wygasła i wiąże uczestniczkę postępowania T. S. (1) oraz P. T. i G. T. - nabywców nieruchomości zabudowanej, położonej w C. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie prowadzi księgę wieczystą o nr Kw (...).

Odnosząc się natomiast do wysokości dochodzonej kwoty, to istotnym jest, że podstawą ustalenia wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości powinna być, zgodnie z obowiązującym orzecznictwem, kwota jaką posiadacz w normalnym toku rzeczy musiałby zapłacić właścicielowi, gdyby jego posiadanie opierało się na prawie. Natomiast w przedmiotowej sprawie strona powodowa ograniczyła się wyłącznie do wskazania kwoty, jaką pozwana dobrowolnie uiszczała tytułem czynszu na rzecz – D. i T. S. (1), z którymi łączyła ją umowa najmu.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona powodowa , która zarzuciła Sądowi Rejonowemu obrazę przepisów postępowania polegające na pominięciu twierdzeń stron złożonych podczas rozprawy co do przedmiotu sporu, przyznania istotnych okoliczności faktycznych co uzasadniało zaniechanie prowadzenia postepowania dowodowego oraz przyjęciu ,że umowa leasingu i w konsekwencji umowa najmu łącząca pozwaną co do przedmiotu nabycia przez powoda w drodze egzekucji nie wygasła. W konsekwencji pod domagał się zmiany zaskarżonego orzeczenia i uwzględnienia powództwa oraz zasądzenia zwrotu kosztów.

W odpowiedzi na apelację pozwana domagała się jej oddalenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuję :

Apelacja jest w znaczącej części zasadna.

Bacząc na treść art. 382 k.p.c., Sąd Okręgowy pragnie wskazać, iż ma nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym ocen zgromadzonych dowodów (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17.04.1998r., II CKN 704/97, OSNC 1998nr 12, poz. 214). Władny jest także ocenić je samoistnie, ponieważ postępowanie odwoławcze jest przedłużeniem procesu prowadzonego przez Sąd a quo, co oznacza, że nie toczy się ono na nowo. W oparciu zaś o dokonane ustalenia Sądu I instancji może wyprowadzić własne rozważania prawne.

Zdaniem Sądu Okręgowego, ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy doprowadziły Sąd apelacyjny do konstatacji o potrzebie zmiany zaskarżonego wyroku, albowiem zasadny okazał się zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji prawa materialnego poprzez przyjęcie, że powodowi nie przysługuje roszczenie o zwrot odszkodowania pieniężnego za bezumowne korzystanie z rzeczy przez stronę pozwaną.

W opinii Sądu Okręgowego treść pozwu i przywołane na jego uzasadnienie okoliczności wyraźnie wskazywały na wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy. Podobnie oceniała to odpowiedź na pozew, gdyż strona pozwana broniła się min. twierdzeniem, że skoro powód swoje roszczenie wywodzi z art. 225k.c to winien obalić domniemanie dobrej wiary istniejące po jej stronie.

Niezrozumiałym i całkowicie bezzasadnym było więc podstawowe badanie roszczenia powoda dokonane przez Sąd Rejonowy poprzez pryzmat roszczenia odszkodowawczego, jako wywodzącego się czynu niedozwolonego. Sąd związany jest okolicznościami faktycznymi popieranego powództwa i w ramach tych okoliczności winien wyrokować. Tylko wyjście poza granice uzasadnienia faktycznego powództwa mogłoby narazić wydany w taki sposób wyrok na zarzut naruszenia przepisu art. 321 § 1 k.p.c.

W niniejszej sprawie stan faktyczny pozostawał w zasadzie bezsporny. Sąd Rejonowy ustalił go w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy zaoferowany przez strony procesu, zwłaszcza w postaci niekwestionowanych dokumentów tj. odpisów orzeczeń i pism kierowanych pomiędzy stronami. Wynika z nich przebieg zdarzeń prawnych zaprezentowana w pozwie oraz bezsporna okoliczność, iż powód P. T. poinformował pozwaną A. K. o przysługującym mu prawie własności do przedmiotowej nieruchomości oraz ,że czynsz ma być przez nią uiszczany na rzecz nowych właścicieli, tj. powoda i jego małżonki, natomiast pozwana powołała się na umowę najmu, jako podstawę swojego uprawnienia do korzystania z lokalu użytkowego. Pozwana nie mając wiedzy kto faktycznie jest uprawniony do pobierania czynszu za użytkowanie lokalu wstrzymała się z jego płatnością, tworząc od marca 2012r. rezerwę finansową po 5 000zł. miesięcznie brutto zobowiązując się do przekazania utworzonej tym sposobem kwoty na rzecz właściciela lokalu po podpisaniu umowy najmu. ( por. pismo pozwanej z dnia 31 maja 2012 roku k. 7).

Tym samym, w przekonaniu Sądu Okręgowego poszukiwanie na tym tle uzasadnienia dochodzonego roszczenia poprzez przepis art. 415 k.c. jawi się jako niezrozumiałe postępowanie Sądu a quo.

Jednocześnie trudno zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, który na marginesie zauważając, że gdyby powód dochodził od pozwanej wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego położonego w C. przy ulicy (...) stanowiącego jego własność uznał, że i to roszczenie nie zasługiwałoby na uwzględnienie.

Według Sądu Rejonowego pozwana przedstawiła dowody, z których wywodziła swoje uprawnienie do zajmowania przedmiotowego lokalu użytkowego, a mianowicie umowę najmu z dnia 1 lutego 2006 roku, którą zawarła z osobami korzystającymi z tej nieruchomości na podstawie umowy leasingu z dnia 17 listopada 2003 roku tj. z D. i T. S. (1), która to umowa leasingu kończyła się dopiero 16 listopada 2012 roku, i w tej dacie w ocenie Sądu, zakończenie umowy leasingu spowodowało dopiero ewentualne zakończenie umowy najmu pozwanej. Według Sądu Rejonowego postanowienie o przysądzeniu prawa własności na rzecz powoda i jego małżonki nie spowodowało automatycznego wygaśnięcia prawa leasingu, czego wyrazem jest postanowienie Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 17 sierpnia 2012 roku, sygn. akt I Co 579/09, w którym stwierdzono, że ujawniona w dziale III księgi wieczystej Kw (...) umowa leasingu nie wygasła i wiąże uczestniczkę postępowania T. S. (1) oraz P. T. i G. T. - nabywców nieruchomości zabudowanej, położonej w C. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie prowadzi księgę wieczystą o nr Kw (...). Nadto, że wysokość dochodzonej kwoty, zgodnie z obowiązującym orzecznictwem, jako kwota którą posiadacz w normalnym toku rzeczy musiałby zapłacić właścicielowi, gdyby jego posiadanie opierało się na prawie, także nie została udowodniona, gdyż strona powodowa ograniczyła się wyłącznie do wskazania kwoty, jaką pozwana dobrowolnie uiszczała tytułem czynszu na rzecz – D. i T. S. (1), z którymi łączyła ją umowa najmu.

W opinii Sądu Okręgowego, umowa leasingu wygasła z momentem uprawomocnienia się postanowienia o przysądzenia własności na rzez powoda i jego małżonki t. w dniu 22 grudnia 2011r. z momentem wydania przez Sąd Okręgowy w Słupsku w sprawie IV Cz 734/11 postanowienia o oddaleniu zażalenia na postanowienie SR w Człuchowie z dnia 7 listopada 2011r. sygn. akt I Co 579/09. Wynika to z dyspozycji obowiązującego wówczas art. 1002 k.p.c. zgodnie z którym chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika wynikające ze stosunku najmu i dzierżawy stosownie do przepisów prawa normujących te stosunki w wypadku zbycia rzeczy wynajętej lub wydzierżawionej. To oznaczało, że wszelkie inne stosunki obligacyjne ciążące na nieruchomości wygasły. Za wąską wykładnią art. 1002 k.p.c. nakazującą przyjąć, że w razie egzekucji z nieruchomości, a więc w przypadku rozważanym w rozpoznawanej sprawie, wstąpienie w prawa i obowiązki dłużnika możliwe jest jedynie w odniesieniu do stosunku dzierżawy lub najmu nieruchomości, wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 sierpnia 2008 r., III CZP 61/08 (OSNC 2009, nr 7-8, poz. 111). Tak też przyjął Sąd Okręgowy w Słupsku w sprawie IV Cz 555/12 w przedmiocie zażalenia nabywców nieruchomości położonej w C. przy ulicy (...) na odmowe nadania klauzuli wykonalności postanowieniu o przysadzeniu własności, co wiadomym jest Sądowi z urzędu. Przyjęcie więc przez Sąd Rejonowy per analogiam , że dyspozycja art. 1002k.p.c. odnosi się także do umowy leasingu było niezasadne. Tym samym umowa najmu zawarta przez pozwaną, z osobami, które posiadały lokal na podstawie umowy leasingu także przestała obowiązywać względem nabywców nieruchomości.

Strona powodowa po ostatecznym sprecyzowaniu żądania wnosiła o zasądzenie kwoty 55.000 zl. odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w nieruchomości położonej w C. przy ulicy (...). Kwota obejmowała okres od lutego do grudnia 2012r. (k. 47 -47v). W opinii Sądu Okręgowego, żądaniem zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy nie może jednak zostać objęty miesiąc luty 2012r. bowiem do momentu wezwania pozwanej do zapłaty, co miało miejsce właśnie w lutym 2012r. stronę pozwaną chroniła dobra wiara, wynikająca z bezspornie istniejącego w tym czasie wpisu roszczeń z umowy leasingu w księdze wieczystej nabytej nieruchomości. Nie mniej po wezwaniu do zapłaty i wykazaniu uprawnień przez powoda od marca 2012r. należność może być dochodzona, o czym świadczy postawa samej pozwanej, która z tym miesiącem utworzyła fundusz po 5.000zł. brutto na poczet zapłaty należności za korzystanie z lokalu (vide k. 7 ). Okoliczność, że prawo własności nabytej nieruchomości przysługuje powodowi i jego małżonce nie oznacza także, jak twierdziła strona porwana w sprzeciwie od nakazu, że powód nie może sam dochodzić roszczenia. Wynika to z regulacji art. 209 k.c. tj., że każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Ponadto dla dochodzenia roszczeń o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy nie istnieje potrzeba wytaczania powództwa windykacyjnego, co także przewijało się w stanowisku pozwanej co do konieczności oddalenia powództwa.

Tym samym niezasadnym jest twierdzenie Sądu Rejonowego o braku wykazania wysokości dochodzonego roszczenia opartego na przepisach art. 224-225 k.c. Jeśli strona pozwana sama przygotowuje wysokość funduszu na poczet ewentualnej zapłaty za korzystnie z lokalu w wysokości miesięcznej w jakiej dotąd miała obowiązek uiszczać czynsz za korzystanie z lokalu dotychczasowym uprawnionym do jego pobierania, to wywiedzenia powództwa o zapłatę wynagrodzenia w tej samej wysokości miesięcznej nie może być uznane za nieudowodnione i w dalszej kolejności obarczone koniecznością prowadzenia dowodu na okoliczność ustalenia „kwoty jaką posiadacz w normalnym toku rzeczy musiałby zapłacić właścicielowi, gdyby jego posiadanie opierało się na prawie”.

Kierując się powyższymi względami na podstawie art. 224-225k.c. i 481 k.c. i 445k.c. przy zast. 386 § 1 k.p.c. oraz art. 108 § 1 k.p.c. i 98 k.p.c. przy zast. 100zd. 2 k.p.c. i § 6 pkt 5 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie(…),(biorąc pod uwagę wartość ostatecznie zasądzonej kwoty, opłatę od pełnomocnictwa i opłatę od pozwu)- orzeczono, jak w pkt 1 lit a i b.

Natomiast w pozostałej części apelację jako niezasadna oddalono ( art. 385 k.p.c. ).

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto zaś w pkt 3 z mocy art. 108 § 1 k.p.c. i 98 k.p.c. przy zast. 100 zd. 2 k.p.c. i § 6 pkt 5 i § 13 pkt 1 ppkt 1 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie(…),(biorąc pod uwagę wartość ostatecznie zasądzonej kwoty, opłatę od apelacji ).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Janeczek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Słupsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Mariola Watemborska,  Jolanta Deniziuk ,  Mariusz Struski
Data wytworzenia informacji: