Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV Ca 259/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Słupsku z 2015-07-17

Sygn. akt IV Ca 259/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Wanda Dumanowska (spr.)

Sędziowie SO: Elżbieta Jaroszewicz, M. S.

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Zadrożna

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2015r. w S.

na rozprawie

skargi E. B. (1) o wznowienie postępowania

w sprawie z powództwa E. B. (1) przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...)
w S. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 25 marca 2014r., sygn. akt I C 1303/12 zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego wS. z dnia 5 grudnia 2014 r. sygn. akt IV Ca 486/14

1.  oddala skargę o wznowienie postępowania,

2.  zasądza od powódki E. B. (1) na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania wywołanego skargą o wznowienie postępowania.

Sygn. akt IV Ca 259/15

UZASADNIENIE

E. B. (1) wniosła skargę o wznowienie postępowania w sprawie z jej powództwa przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, jaka toczyła się przed Sądem Okręgowym w S.o sygn. akt IV Ca 486/14, a została zakończona oddaleniem apelacji powódki wywiedzionej od wyroku Sądu Rejonowego w S. wydanego w dniu 25.03.2014r. w sprawie o sygn. akt IC 1303/12. W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że zachodzą podstawy wznowienia postępowania określone w art. 403 § 2 kpc wobec wykrycia nowej okoliczności, jaką jest oddalenie wyrokiem Sądu Okręgowego w S. z dnia 20.03.2015r. w sprawie IV Ca 10/15 powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o eksmisję powódki E. B. (2) z lokalu mieszkalnego. W tej sytuacji zdaniem skarżącej wyrok eksmisyjny Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r. wydany w sprawie o sygn. akt IC 62/10 utracił moc i nie nadaje się do wykonania.

W związku z powyższym skarżąca domagała się uwzględnienia skargi, zmiany w całości wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 5.12.2014r. wydanego w sprawie I V Ca 486/14 poprzez zmianę w całości wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 25.03.2014r., sygn. akt I C 1303/12 i na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, tj. uchylenie postanowienia Sądu Okręgowego w S. z dnia 31.01.2012r., sygn. akt IV Ca 585/11, którym to w pkt 1 nadano klauzulę wykonalności pkt 1 wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r. w sprawie I C 62/10 w części dotyczącej E. B. (1) i pkt VI w części dotyczącej E. B. (1), natomiast w pkt 2 zasądzono na rzecz wierzyciela Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. kwotę 66 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Jednocześnie skarżąca wniosła o uchylenie w całości postanowienia Sądu Okręgowego w S. z dnia 31.01.2012r., sygn. akt IV Ca 585/11, o nadaniu klauzuli wykonalności wyrokowi Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r., sygn. akt I C 62/10, jako że wyrok ten utracił moc i nie nadaje się do wykonania, ewentualnie o oddalenie wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. z dnia 26.01.2012r. o nadanie klauzuli wykonalności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga o wznowienie postępowania wywiedziona przez E. B. (1) nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że skarga o wznowienie jest szczególnym środkiem, który może doprowadzić do wzruszenia prawomocnych orzeczeń merytorycznych Sądu w wyjątkowych, ściśle określonych wypadkach, o odrębnych i właściwych sobie cechach. Stosowanie procedury prawnej, jaką jest skarga o wznowienie postępowania obwarowane jest ścisłymi kryteriami. Skarga o wznowienie postępowania jest instytucją wyjątkową w tym znaczeniu, że przysługuje wyłącznie od ściśle określonych orzeczeń i na ściśle określonej podstawie. R. legis takiego jej ukształtowania stanowi potrzeba zabezpieczenia stabilności prawomocnych merytorycznych orzeczeń, a poprzez to ładu prawnego przez nie stworzonego. Podstawy wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym rozstrzygnięciem zostały przez ustawodawcę enumeratywnie wyliczone w ustawie.

Jedną z podstaw wznowienia postępowania opartą o treść art. 403 § 2 kpc jest, jak stanowi ten przepis, późniejsze wykrycie prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycie takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

W rozpoznawanej sprawie wyrok Sądu Okręgowego w S. z dnia 5 grudnia 2014r. (IV Ca 486/14) oddalający apelację powódki prawomocnie zakończył postępowanie, jakie toczyło się przed Sądem Rejonowym w S., w którym to w dniu 25 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt I C 1303/12 zapadł wyrok oddalający powództwo E. B. (1) wytoczone przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku eksmisyjnego Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r., sygn. akt I C 62/10. Podstawą odmowy pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności było m.in. ustalenie, że wskazane przez powódkę okoliczności nie stanowią zdarzeń, wskutek których zobowiązanie E. B. (1) do wydania, opróżnienia i opuszczenia lokalu wygasło. Skarżąca, w uzasadnieniu pozwu w sprawie IC 62/10, powoływała się bowiem na to, iż przed Sądem Okręgowym w S. toczy się postepowanie z powództwa B. T. o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni (...). Podnosiła również, iż umową darowizny przeniosła na syna B. T. udział członkowski w spółdzielni oraz wkład mieszkaniowy wraz z prawem do lokalu.

W uzasadnieniu skargi o wznowienie postepowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 5 grudnia 2014r., powódka E. B. (1) wskazuje inne okoliczności niż w uzasadnianiu pozwu w sprawie IC 62/10. Skarżąca powódka wskazuje bowiem, iż uzyskała, na skutek wywiedzionej przez siebie skargi o wznowienie postępowania, wyrok Sądu Okręgowego w S. z dnia 20 marca 2015r. (IV Ca 10/15) uwzględniający tę skargę i zmieniający w całości wyrok Sądu Okręgowego w S. z dnia 13.01.2012r. wydany w sprawie o sygn. akt IV Ca 585/11, w taki sposób, że zmieniono wyrok eksmisyjny Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r., sygn. akt I C 62/10 poprzez oddalenie powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. przeciwko E. B. (1) o jej eksmisję. W istocie zatem wyrok eksmisyjny z dnia 27.07.2011r. skierowany przeciwko skarżącej utracił moc, został wyrugowany z obrotu prawnego i zastąpiony wyrokiem oddalającym powództwo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S..

W tym stanie rzeczy uznać należało, że co do zasady okoliczność powyższa może stanowić, w myśl przepisu art. 840 § 1 pkt 2 kpc, zaistniałe po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Nie ma bowiem wątpliwości, że zobowiązanie E. B. (1) wynikające z wyroku eksmisyjnego Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 27.07.2011r. (I C 62/10) nie może być egzekwowane, odpadła bowiem podstawa prawna egzekucji.

Jednak w stanie faktycznym sprawy IC 1303/12 powyższe okoliczności nie mają znaczenia, bowiem nie odnoszą się do faktów, którymi uzasadniała skarżąca powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego i które rozważały Sądy obu instancji. Uchylenie wyroku eksmisyjnego i oddalenie powództwa nie może być uznane za okoliczność, która ma związek z wygaśnięciem zobowiązania wskutek wytoczenia przez B. T. sprawy o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...), czy też z umową darowizny, którą powódka przeniosła na syna B. T. udział członkowski w spółdzielni oraz wkład mieszkaniowy wraz z prawem do lokalu.

Odrębnego odniesienia się wymagało sformułowane w treści wywiedzionej skargi o wznowienie postępowania żądanie skarżącej o oddalenie wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi Sądu Rejonowego w S. z dnia 27.07.2011r. w sprawie I C 62/10. Klauzulę tę nadał ww. tytułowi egzekucyjnemu Sąd Okręgowy w S. w dniu 31.01.2012r. postanowieniem wydanym w sprawie o sygn. akt IV Ca 585/11. Ponadto dostrzec należało, że skarżąca w treści wywiedzionej przez siebie skargi zaproponowała alternatywnie, by kwestię tę rozwiązać za pomocą orzeczenia o uchyleniu w całości ww. postanowienia Sądu Okręgowego o nadaniu klauzuli wykonalności wyrokowi eksmisyjnemu.

W ocenie Sądu Okręgowego ani wniosek o oddalenie wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi eksmisyjnemu, ani wniosek skarżącej o uchylenie postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 31.01.2012r. o nadaniu klauzuli wykonalności temu wyrokowi eksmisyjnemu, nie zasługiwały na uwzględnienie. Przede wszystkim na uwadze mieć należało nietrafność wniosku skarżącej o oddalenie wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. o nadanie klauzuli wykonalności, skoro taka klauzula już została nadana.

Brak było też podstaw do uchylenia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 31.01.2012r. o nadaniu klauzuli wykonalności wyrokowi eksmisyjnemu. Klauzulę tę nadał, zgodnie z treścią art. 781 § 1 zd. 2 kpc Sąd Okręgowy działający jako Sąd II instancji, a w tej sytuacji, na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nie przysługuje żaden środek odwoławczy. Reguła ta znajduje potwierdzenie w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2007 r. (II CZ 73/07, Lex nr 435565), w myśl którego Jeżeli zgodnie ze zdaniem drugim omawianego przepisu klauzulę wykonalności nadał sąd drugiej instancji, na postanowienie w tym przedmiocie nie przysługuje żaden środek odwoławczy. Już w orzeczeniu z dnia 15 czerwca 1966 r., I CZ 55/66 ( (...) 1966, nr 10, poz. 143) Sąd Najwyższy stwierdził, że na postanowienie co do nadania klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie tylko wtedy, gdy nadaje ją lub odmawia jej nadania sąd pierwszej instancji (art. 781 § 1 i art. 795 k.p.c.). Jeżeli nadaje ją sąd drugiej instancji jako odwoławczy, od jego orzeczenia, nie ma dalszego środka odwoławczego. Sąd Apelacyjny, który nadał klauzulę wykonalności zgodnie z art. 781 § 1 zdanie drugie, działa jako sąd drugiej instancji, zatem zaskarżalność jego orzeczeń jest regulowana przez art. 394 1 i 398 1 k.p.c. przy czym podkreślić trzeba, że w postępowaniu klauzulowym skarga kasacyjna nie przysługuje, a w postępowaniu egzekucyjnym dopuszczalna jest tylko co do wykonalności zagranicznego tytułu wykonawczego (art. 1151 § 2 k.p.c.).

Wywiedzioną przez E. B. (1) skargą nie mogła ona także skutecznie domagać się wznowienia postępowania o nadanie klauzuli wykonalności, a to z tej przyczyny, że jak stanowi przepis art. 399 kpc skarga taka przysługuje co do zasady w postępowaniach zakończonych prawomocnym wyrokiem. W sprawach zakończonych zaś postanowieniem wyłącznie w przypadku zaistnienia podstawy wznowienia określonej w art. 401 1 kpc (art. 399 § 2 kpc), z tą zaś nie mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Odnosząc się dalej do zawartego w skardze E. B. (1) o wznowienie postępowania wniosku mającego w istocie na celu pozbawienie wyroku eksmisyjnego nadanej mu klauzuli wykonalności, stwierdzić należało, że polska procedura cywilna nie zna instytucji pozbawienia wyroku nadanej mu wcześniej klauzuli wykonalności. Powód natomiast w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w pełni osiąga swój cel związany z tym powództwem, jeżeli otrzyma orzeczenie stwierdzające, że tytuł został pozbawiony wykonalności. Prawomocny zaś wyrok o pozbawieniu tytułu wykonawczego wykonalności stanowi podstawę do umorzenia przez organ egzekucyjny postępowania egzekucyjnego (vide: Tadeusz Żyznowski, Komentarz do art. 840 kpc, w: LexOmega).

Zatem w realiach niniejszej sprawy skarżąca nie mogła osiągnąć swego celu.

Aby uzyskać bowiem orzeczenie, mocą którego pozbawiony zostanie wykonalności wyrok eksmisyjny skierowany przeciwko skarżącej, musi ona wytoczyć ponowne powództwo przeciwegzekucyjne oparte na zdarzeniu wynikającym z wyroku Sądu Okręgowego wS. z dnia 5 grudnia 2014r., w sprawie IV Cz 486/14.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy mocą art. 412 § 2 kpc orzekł, jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach postępowania skargowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc przy uwzględnieniu przepisu art. 98 § 1 kpc, zgodnie z wynikiem tego postępowania i mając na uwadze wartość przedmiotu sporu (§ 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych…).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Janeczek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Słupsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Wanda Dumanowska,  Elżbieta Jaroszewicz ,  Mariusz Struski
Data wytworzenia informacji: